________________
आगम (३८/२)
“पंचकल्प” - छेदसूत्र-५/२ (भाष्य)
------------- भाष्यं [०२५०] ----------- मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [३८/२], छेदसूत्र - [५/२] "पंचकल्प" संघदासगणिक्षमाश्रमण रचितं भाष्यं ।
T
LIEN
प्रत सूत्रांक [०२५०]
तिविहो य होह बुड्ढो उकोसो मजिनमो जहष्णो या एतेसि तिव्हंपी पत्तेय परूषणं वोच्छं ॥२५०॥ दस आउविवागदसा इसभागे आउयं विभतिऊर्ग। दसभागे सभागे होति दसा ताइमा होति ॥१॥ बाला किड्डा मंदा बला य पण्णा य हायणि पर्वचा। पम्भार मुम्महीविय सपणी दसमा य णायच्या ॥..२८॥२॥ तहि पढमदताए अहमयरिसादि होनि दिक्खा तुसेसासु छवि दिक्ला पभारादीम साण भवे ॥३॥ बुढामुकोसो मझो गवमि इसमी य तु जहण्यो। जंतुवरि त हेहा भयणाऽप्पचलं समासन ॥४॥ केसिचित्र
पंचादी बुढो उकोसगो उजा सतार। अहवसाए मझो गवमीवसमीसु य जहण्णो ॥५॥ कुरुकुयमादि गिसिदोजह मा बीयं करेदि एवंति । पुनरनि पकरेमाणो दिडो साहहि rel नाहे तू ॥६॥ उकोसो बठूर्ण मन्झिमओ ठाति वारिओ संतो। जो पुण जहणवुइटो हत्ये गहिजो परि ठानि ॥ ७॥ ठाणे य चिमत्ती जह भणियो तह ठिो भने पदमो। बी
एण केडियं ते ताओ णवि ठाया हागे ॥८॥ एगणतीसा वीसा अउणापीसा य तिनिह बुझ्दम्मिा पलेय क्वछेदा पद में चिति मीस सक्छेदा ॥९॥ वह चेव विभागो तू जहवालार्ण त होति तिव्हपि । किं पुण एसाऽऽरवणा ? भष्णति इणमो णिसामेहि ॥ २६०॥ आवस्मय उवाया कुसत्य सोए व मिक्स पलिमयो। पंडिल अप्पडिलेहा पमज पाढे करणजड्डो
॥..२९॥१॥ आचस्मयं ण सको गाहे जइड्याएं सो बुड्ढो। छकाय न सरहती ण तरति ते यावि परिहरितुं ॥२॥ कुदिद्विकृसत्येहिं तु भाक्तिो निघाए तगं मोनुं । लोगस्स अणुसाहकरा चिरपुराणत्ति अम्हे मो॥३॥ अतिसायबादएणं पुढवि गिहति बहुं दवं छहटे। अपरीहत्यो मिक्तापरियं पलिमंध पातन्ही ॥४॥ पंडित गवि पास दुबलगहणी व गंतु
ण चए । अणसविपाखेचो चोदक हरा चिराहणता ॥५॥ पहिलेणंण निष्हति पमजणे बानि सो भवति जड्डो। नवि तीरति पाडेत दुम्मेहो जइडबडी य॥६॥ भंजति अभिः क्समालाचगं च अण्णेसि वाचि पलिमंयो। उपही बीमारती उड्डेड व पंथि वचंतो॥७॥ उद्विवणिवेसिते कम्मते अबाउडियदोसा । चरणकरणसमाए दुक्ख बुढो ठवेतुं जे ॥८॥3 उग्यायमणुग्यायं छविह पच्छित कारणे तेण । तम्हा पुढ ण दिक्ते जिणचोहसपुबिए विक्सा ॥९॥ पारिति जिणा खल चोहसपुत्री य जे य अविसेसी। जिणमादीहिं नहिं कबरे 2 ते दिक्खिया बुढा ?॥२७० ॥ सत्याए पुत्रपिता चोहसपुत्रीण अंगुणा सपिता । मम्मेणं जणतो तु दिक्खितो रश्चियजेणं ॥१॥ एते अपवहारी इन्छामी णातु अणतिसेसी य। जह दिक्वते ? भण्णति मुणसू जह तेवि दिक्वंति ॥२॥ उपसते व महाकुले णातीवणे व सब्णिसेजतरे। अजाकारणजाते पुड्ढस्सेवं भये दिक्खा ॥३॥जह चेन य बालसा विभास नह चेव होति बुहवस्स । णवर इमो निसेसो अजाणं कारणा होति ॥४॥ अजाण गरिय कोती संचारितो तु खेतमादी तु । तेन तेसिवाए उटे संकप्प (हतसंक)पञ्चाये ॥५॥ एतेहिं कारणेहिं जति णामं होन दिनिखतो बुढो । ताहे य तस्स सारण काया इमीय तु निहीय ॥ ६॥ भन्ने पाणे सयणासणे व उवही नहेब बंदगए। चरणकरणसजमार्य अणुयत्तणया य गाहणता॥.:.३० ॥७॥जारिसतमत्तपाण समाही दिजते सि तारिसर्ग । सपनीय महा(समा)भूमी पाउंटणमादि आसणय ॥८॥ जतिय तरए बोदं सीयत्ता जत्तिएणं से। वनियमेत्तो उपही दिनति सेऽणुम्गहडाए॥९॥दगए अणुकंपा कीरति ण य सारियम्मि दावे । चरणकरणसमार्य अणुकले चरण गाहे ॥२८॥ उपजि णिमिने बोहंपिय कारणा दुग्गाणं । होहिति जुगष्पवरा दुल्हवि अट्ठा दुग्गाणं॥.३१॥१॥ ओहि मगो उचउंजिय परोक्खणाणी निमित्त चित्तूर्ण । जदि पारगतो दिक्सा जुगप्पहाणा व होहिंति से ॥२॥ दोरिणत्ति बालबुददा पुणरवि दोनम इरिथरिसा य । सुत्तत्पदुगहाए कालियपुरगयभट्टा वा ॥३॥ पुगरवि दोवामा खलु समणा समणीय होति गायत्रा । तेसि अहा दिती जाहारो नेसि होहिति ॥ ४॥ एतो पुच्छ गस सो किह पजेज जहणपुंसोनि। भग्णति ण चेव कप्पति दिक्खिनु चिहि अजागते ॥५॥ तम्हा विक्रवा गीते दिक्खने बउगुरू अगीयस्सा गीतेविअग्छिना गुरुया पुच्छा उपाएणं ॥६॥ अहं नपुंसगादी व कप्पते एव भगिते साहेजा। को वा गिजेदो ते ? भणिज भगवं! अहं ततिओ ॥७॥ अहपाविय मेला से निवेदं पुच्छिया हु साहेजा। अहवाचि लक्सणेहि मेहि गाउँ परिहरेजा ॥८॥ महिलासभावो सरवाणभेदी, मेंद महंत मउया व वाणी। ससह मुत्तमफेणगंप, एताई उप
गालक्सलाई ॥९॥ गली भो पचपलोइयं च, मिदुत्तदा सीवलगत्तया याधुर्व भने दुक्खरणामधेजो, संकारपश्चंतरिओ डकारो ॥२९० ॥ गतिहत्ययस्थकडिभुमयभासविट्ठी व केसाई 1 कारो।पच्छसमजणाणिय पाणतरंचणीहारी मंद गती विक्सिवे बामहत्य, णियसेति जवाबी करिम बारिको अभिवस. सविमर्म उक्सिनए भमाओ । ॥२॥ भासतो याचिकर परिध णिवेसेति इस्थिया चेचा हीनस्सरो य जायइ चिट्ठी यसविम्ममा तस्स ॥३॥ कैसे इत्थी व जहा आमोडति इस्थिमंदणं चेवा हायति एगने या पड़ आयरबारं.४॥ पारसेम भीक महिलासु संकरी पमयकम्मकरणो या एवं बाहिरलक्सण पासवेदो भवे अंतो॥५॥ सो पुष गपुंसवेदी लिओ तिनिहेचि होति गोडमो। कह हिंगलिए भष्णति एवं एकेक वेदति ॥ ६॥ उत्सम्मलक्सर्ण खलु धीपुरिसगसगाण वेदाणं । फुफुमदवग्गिमहणगरदाहसरिता जहाकमसो ॥ ७॥ एके लिहमपणा त्वी चीसरिसा १०६९ पत्रकन्यमाच्य -
मुनि दीपपनसागर
काठevpWR
दीप अनुक्रम [०२५०
~9~