________________
आगम
(१८)
“जम्बूद्वीप-प्रज्ञप्ति" - उपांगसूत्र-७ (मूलं+वृत्तिः ) वक्षस्कार [४], ------
--------- मूलं [१०३] + गाथा मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [१८], उपांग सूत्र - [७] "जम्बूद्वीप-प्रज्ञप्ति' मूलं एवं शान्तिचन्द्र विहित वृत्ति:
प्रत
सूत्रांक [१०३]
गाथा:
श्रीजम्बू
विस्तारः, एवमन्यत्रापि, अथ मेरौ मूलादारोहे मौलितोऽवरोहे च विष्कम्भविषयकहानिवृद्धिज्ञानार्थ करणमिद-उपरि-18 वक्षस्कारे द्वीपशा- 8 तनाधस्तनयोविस्तारयोर्विश्लेषे कृते तयोर्मध्यवर्तिना पर्वतोच्छ्रयेण भक्ते यल्लब्धं सा हानिवृश्चि, तथाहि-उपरितने | न्तिचन्द्रीविस्तारे योजनसहनं अधस्तनाद्योजन १००९०% इत्येवरूपाच्छोधिते शेष ९०९०% सवर्णनार्थ योजनराशिमेका-18
सू.१०३ या वृत्ति:
दशगुणीकृत्य अधस्तना दश भागाः प्रक्षेप्याः जातं." अस्य च भजनार्थ मध्यवर्तिनि पर्वतोच्छ्रये १००००० ॥३६२॥18॥ इत्येवंरूपे एकादशगुणे कृते जातं शून्य ५ अत्र छेदराशेरेकादशगुणत्वादागाप्राप्तौ उभयोलक्षणापवर्ते कृते जातं 18
+ इयती प्रतियोजनं हानिर्वृद्धिश्च, तथा इदमेव लब्धमद्धीकार्य एककस्या सम्भवात् छेद एवं द्विगुणीक्रियते 18 जातं इयं मेरोरेकस्मिन् पार्षे वृद्धिोनिश्चेति । अथोच्चत्वपरिज्ञानाय करणमिदं-मेरोयंत्र भूतलादौ प्रदेशे यो यावान् विस्तारः तस्मिन् मूलविस्ताराच्छोधिते यच्छेषं तदेकादशभिगुणितं सत् यावद् भवति तावत्प्रमाण उत्सेधः, तथाहि-शिखरव्यासो योजनसहनं तस्मिन् कन्दव्यासात् पूर्वोक्ताच्छोधिते शेष नबतिसहस्राणि नवत्यधिकानि दश || चिकादशभागा योजनस्वेत्येतदात्मकं योजनराशिरेकादशभिर्गुण्यते जातं ९९९९० ये च दशैकादशभागास्तेऽपि
॥३६॥ एकादशभिर्गुण्यन्ते जातं ११० तस्यैकादशभिर्भागे हते लब्धानि दश योजनानि पूर्वराशी प्रक्षिप्यन्ते जातं योजनानां लक्ष, एतावदधोविस्तारोपरितनविस्तारयोरन्तरे उच्चत्वं, एवं मध्यभागादावप्युञ्चत्वपरिमाणं भावनीयमिति । नन्दिा कस्मा-11
दीप अनुक्रम [१९४-१९६]
~727~