________________
आगम
(१८)
"जम्बूद्वीप-प्रज्ञप्ति" - उपांगसूत्र-७ (मूलं+वृत्ति:) वक्षस्कार [२], ------
--- मूलं [२३-२४] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.........आगमसूत्र - [१८], उपांग सूत्र - [७] "जम्बूद्वीप-प्रज्ञप्ति मूलं एवं शान्तिचन्द्र विहित वृत्ति:
प्रत
सूत्रांक
[२३-२४]
दीप
तन्न्यमुक्तं, ग्रामनगरादिव्यवस्थायां तु नियत्ताश्रयत्वेन तेषामिच्छानिरोधः स्यात् , जीवाभिगमे तु 'जहेच्छिअकामगामिणो' | इत्यस्य स्थाने 'ज नेच्छिअकाभगामिणो' इति पाठः, तत्रायमर्थः यद्-यस्मान्नेप्सितकामगामिनः न इच्छित-इच्छाविषयी। कृर्त नेच्छितं, नायं नकिन्तु नशब्द इत्यनादेशाभावः, यथा 'नके द्वेषस्य पर्याया' इत्यत्र, नेच्छित-इच्छाया अविषयीकृतं
काम-वेच्छया गच्छन्तीत्येवंशीला नेच्छितकामगामिनस्ते मनुजा इति, यद्यपि गृहसूत्रेणैवार्थापत्त्या ग्रामाद्यभावः सूचिIS तस्तथाप्यव्युत्पन्नविनेयजनव्युत्पत्त्यर्थमेतत्सूत्रोपन्यासः, 'अस्थि ण'मित्यादि, अत्रासि:-खङ्गः यमुपजीव्य जनः सुखIS सिको भवति यद्वा साहचर्यलक्षणया असिशब्देन अत्र अस्युपलक्षिताः पुरुषा गृह्यन्ते, एवमोतनविशेषणेष्वपि यथायोगं| IS ज्ञेयं, मपी यदुपजीवनेन लेखककला, कृषि:-कर्षणं वणिक्-पण्याजीवः पणित-क्रयाणकं वाणिज्य-सत्यानृतमर्पणग्रहणा
| दिषु न्यूनाधिकाद्यर्पणमित्यर्थः, नायमर्थः समर्थः, यतस्ते व्यपगतानि असिमपीकृषिवणिक्पणितवाणिज्यानि येभ्यस्ते । तथा मनुजा प्रज्ञप्ता इति। 'अस्थि णमित्यादि, हिरण्यं-रुप्यमघटितसुवर्ण वा सुवर्ण-घटितं कांस्य-प्रतीतं दृष्यंवनजाति: मणि:-चन्द्रकान्तादिः मौक्तिक-व्यक्तं शो-दक्षिणावर्चादिः शिला-ान्धपेषणादिका प्रवाल-प्रतीत रकरलानि-पद्मरागादीनि स्वापतेयं-रजतसुवर्णादिद्रव्यं, ननु यदि हिरण्यं रूप्यं तदा रूप्यखानी तत्सम्भवः यदि चाघटितसुवर्ण तदा सुवर्णखानी परं घटित सुवर्ण तथा तावत्रपुसंयोगजं कांस्यं तथा तन्तुसन्तानसम्भवं दृष्यं तत्र कथं सम्भवेयुः?, शिल्पिप्रयोगजन्यत्वात् तेषां, न च तान्यत्रातीतोत्सर्पिणीसत्कनिधानगतानि सम्भवंतीति वाच्यं,
Secececedeseeeeeeeeeeeeeeo
Reseseeeeeeeeeeeee
अनुक्रम [३६-३७]
~ 246~
