________________
आगम
“प्रज्ञापना" - उपांगसूत्र-४ (मूलं+वृत्ति:) पदं [१७], -------------- उद्देशक: [१], -------------- दारं [-], -------------- मूलं [२०६-२०७] + गाथा मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [१५], उपांग सूत्र - [४] "प्रज्ञापना" मूलं एवं मलयगिरि-प्रणीत वृत्ति:
प्रत सूत्रांक [२०६-२०७]
या मल
गाथा
प्रज्ञापन-रीराः सन्तो लोमाहारापेक्षया नाहारयन्ति उच्छासापर्याप्तकत्वेन च नोच्चसन्ति, अन्यदा त्वाहारयन्ति उच्चसन्ति १७लेश्या
चेत्यत [आह]-'आहच आहारयन्ति आहथ कससंती'त्युक्तं । 'से एएण?ण'मित्यादि निगमनबाक्यं सुगम । संप्रतिपदम् यवृत्ती.
समकर्मत्वाधिकारमाह-'नेरइयाण'मित्यादि 'पुचोववन्नगा व पच्छोववनगा य' इति पूर्व-प्रथमं उपपन्नाः पूर्बो॥३३॥
त्पन्नाः त एव 'खार्थिकः क' इति कप्रत्ययविधानात् पूर्वोत्पन्नकाः, एवं पश्चादुत्पन्नकाः, तत्र पूर्वोत्पन्नपश्चादुत्पन्नानां 18 मध्ये ये पूर्वोत्पन्नास्तैनरकायुर्नरकगल्यसातवेदनीयादिकं प्रभूतं निर्जीणमल्पं विद्यत इति अल्पकर्मतरकाः, इतरे तद्विपर्ययात् महाकर्मतरकाः, एतच समानस्थितिका ये नारकास्तानधिकृस्य प्रणीतमवसेयं, अन्यथा हि रखाप्रमायां |
उत्कृष्टस्थिते रकस्य बहुम्यायुषि क्षयमिते पल्योपमावशेषे च तिष्ठति तस्यामेच रसप्रभायां दशवर्षसहनस्थितिारकोINऽन्यः कश्चिदुत्पन्नः स किं प्रागुत्पन्नं पल्योपमावशेषायुषं नारकमपेक्ष्य वक्तुं शक्यो यथा महाकम्र्मेति १, वर्णसूत्रे
विशुद्धवर्णतरका' इति विशुद्धतरवर्णा इत्यर्थः, कथमिति चेद् , उच्यते, इह यस्मा रयिकाणामप्रशस्तवर्णनामकर्म
मोऽशुभस्तीत्रोऽनुभागोदयो भवापेक्षः, तथा चोक्तम्-"कालभवखेत्तवेक्खो उदओ सविवागअविवागो" [कालभविक्षेत्रापेक्ष उदयः सविपाकोऽविपाकः] नन्वायूंषि तत्र भवविपाकानि उक्तानि तत्कथमप्रशस्तवर्णनामकर्मण उदयो ।
॥३३३॥ भवापेक्षो वर्ण्यते ?, सत्यमेतत् , तथाप्यसौ वर्णनामकर्मणोऽप्रशस्तखोदयस्तीत्रानुभागो ध्रुवश्च भवापेक्षः पूर्वाचायैव-10 हतः, स पूर्वोत्पन्नःप्रभूतो निर्जीर्णः स्वोकः शेषोऽवतिष्ठते, पुद्गल विपाकि च वर्णनाम, तेन पूर्वोत्पन्ना विशुद्धतर
दीप अनुक्रम [४४२
-४४४]
~670~