________________
आगम
“प्रज्ञापना" - उपांगसूत्र-४ (मूलं+वृत्ति:) पदं [१०], ------------- उद्देशक: [-1, ------------ दारं -], ----------- मूलं [१५७-१५८] + गाथा:(१-५) मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [१५], उपांग सूत्र - [४] "प्रज्ञापना" मूलं एवं मलयगिरि-प्रणीत वृत्ति:
प्रत सूत्रांक [१५७-१५८]
प्रज्ञापनाया: मलयवृत्ती.
॥२३८॥
गाथा:
व्यश्च अष्टादशोऽधरमाणि चावक्तव्यानि चेत्येते सप्त भङ्गा ओघत एवन संभवन्ति, तथाप्रकाराणा द्रयाणामेवासम-१०चरमावात्, न ह्येवं जगति केवलानि चरमादीनि द्रव्याणि संभवन्ति, असंभवश्च प्रागुक्तभावनानुसारेण सुगमत्वात्स्वयं भाव-IN
चरमपदे
परमावानीयः, सप्तमश्च चरमश्चाचरमश्चेत्येवरूप एच, यदा स षट्प्रदेशात्मकः स्कन्धः पञ्चस्वाकाशप्रदेशेष्वेकपरिक्षेपेण व्यवस्थि-INI
दीनां चरतेष्वेवमवगाहते, स्थापी-,द्वौ परमाणू मध्यप्रदेशे एकैकः शेषेषु, तदा तेषां चतुर्णा परमाणूनामेकसंबन्धिपरिणाम-NE
मात्वादि परिणतत्वादेकषर्णत्वादेकगन्धत्वादेकरसत्वादेकस्पर्शत्वाच्चैकत्वव्यपदेशः एकत्वव्यपदेशत्वाचरम इति व्यपदेशः, यो तु द्वी परमाणू मध्ये तावेकत्वपरिणामपरिणतावित्यचरमः, अष्टमश्चरमश्चाचरमौ च, तत्र यदा स एव पट्प्रदेशात्मकः स्कन्धः पदसु प्रदेशेषु एकपरिक्षेपेणैकाधिकमेवमवगाहते, स्थापना-तदा पर्यन्तवर्तिनः परिक्षेपेणावस्थिताश्चत्वारः परमाणयः प्रागुक्तयुक्तरेकश्वरमः, द्वौ मध्यवर्तिनावचरमाथिति, अन्ये त्वभिदधति-चतुर्णा परमाणूनां क्षेत्रप्रदेशान्तरव्यवहिता|धिकत्वपरिणामो न भवति तदभावाच नैष भङ्ग उपपद्यते, प्रतिषिद्धश्च सूत्रे, यतो वक्ष्यति-"विचउत्थपंचछट्ट"मिति प्राकृतशैल्या 'छ?' 'अह' इत्येतयोः पदयोर्निर्देशः, ततोऽयमर्थः-षष्ठमष्टमं च वर्जयित्वेति, अथ नामैवंरूपोऽपि | भो भवति तदैवं गम्यते-ये एकवेष्टका अव्यवधानेन चत्वारः परमाणबस्ते तथाविधैकत्वपरिणामपरिणतत्वाच-18 ॥२३॥ | रमः, तस्मादधिकोऽपि समश्रेण्यैव प्रतिबद्धत्वान्न तदतिरिक्त इति सोऽपि तस्मिन्नेव चरमे गण्यते इत्येकं चरम, पुनश्च योऽधिकमध्ये व्यवस्थित इति स मध्यवर्तित्वादनेकपरिणामित्वाच वस्तुनोऽचरमोऽपि ततोऽ( तश्वरमा)
दीप अनुक्रम [३६४-३७१]
~ 480~
