________________
आगम (१५)
“प्रज्ञापना" - उपांगसूत्र-४ (मूलं+वृत्ति:) पदं [५], --------------- उद्देशक: [-], -------------- दारं [-], -------------- मूलं [१०४]
प्रत सूत्रांक [१०४]
देशः, द्विप्रदेशत्रिप्रदेशादिकं तु प्रदेशवत् , एतच्च द्रव्यद्वैविध्यं पुद्गलास्तिकाय एव भवति, शेषाणि तु धर्मास्तिकायादीनि द्रव्याणि नियमात् सप्रदेशानि, ओगाहणट्टयाए सिय हीणे' इत्यादि, नेरयिकोऽसङ्ग्यातप्रदेशोऽपरस्य नैरयिकस्य तुल्यप्रदेशस्य अवगाहनमवगाहः-शरीरोच्छ्यः अवगाहनमेवार्थोऽवगाहनार्थस्तद्भावोऽवगाहनार्थता तया अवगाहनार्थतया 'सिय हीणे' इत्यादि, स्थाच्छन्दः प्रशंसाऽस्तित्वविवादविचारणाऽनेकान्तसंशयप्रश्नादिष्वर्थेषु, अत्रानेकान्तद्योतकस्य ग्रहणं, स्थाद्धीनः अनेकान्तेन हीन इत्यर्थः, स्वाक्षुल्यः-अनेकान्तेन तुल्य इत्यर्थः, स्वादभ्यधिका-अनेकान्तेनाभ्यधिक इति भावः, कथमिति चेत् , उच्यते, यस्माद्वक्ष्यति रत्नप्रभापृथिवीनरयिकाणां भवधारणीयस्य वैक्रियशरीरस्य जघन्येनावगाहनाया अङ्गुलस्यासपेयो भागः उत्कर्षतः सप्त धषि त्रयो हस्ताः पट चाङ्गुलानि, उत्तरोत्तरासु च पृथिवीपु द्विगुणं द्विगुणं यावत् सप्तमनरकपृथिवीनैरयिकाणां जघन्यतोऽवगाहनाऽङ्गुलस्यासोयो भागः उत्कर्षतः पञ्चधनु शतानीति,8 तत्र 'जइहीणे इत्यादि, यदि हीनस्ततोऽसोयभागहीनोवा स्यात् सजयेयभागहीनो वा सोयगुणहीनो पा स्यात् अस-18 मेयगुणहीनो वा, अथाभ्यधिकस्ततोऽसङ्ख्येयभागाभ्यधिको वा स्यात्सपेयभागाभ्यधिको वा सङ्ग्येयगुणाभ्यधिको वाड-18 सङ्ख्येयगुणाभ्यधिको वा, कथमिति चेत् ?,उच्यते, एकः किल नारक उच्चस्त्वेन पञ्च धनु शतानि अपरस्तान्येवानुलासाये, यभागहीनानि, अङ्गुलासययभागश्च पञ्चानां धनुःशतानामसङ्ग्येये भागे वर्तते, तेन सोऽङ्गुलासयभागहीनपञ्चधनु:शतप्रमाणः अपरस्थ परिपूर्णपञ्चधनुःशतप्रमाणस्थापेक्षयाऽसत्येयभागहीनः, इतरस्त्वितरापेक्षयाऽसक्वेयभागाभ्यधिक:
दीप
अनुक्रम [३०८]
~365~
