________________
आगम
(१५)
प्रत
सूत्रांक
[४]
दीप
अनुक्रम [ २८८]
“प्रज्ञापना” - उपांगसूत्र - ४ ( मूलं + वृत्तिः )
पदं [३],
उद्देशक: [-],
------ दारं [२५],
मूलं [८४]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र [१५], उपांग सूत्र [४] “प्रज्ञापना" मूलं एवं मलयगिरि-प्रणीत वृत्तिः
ज्योतिष्कदेवीसूत्रमपि भावनीयं । सम्प्रति वैमानिकदेव विषयमल्पबहुत्वमाह – 'क्षेत्रानुपातेन' क्षेत्रानुसारेण चिन्त्यमाना वैमानिका देवाः सर्वस्तोकाः ऊर्द्धलोकतिर्यग्लो के ऊर्द्ध लोकतिर्यग्लो क सज्जे प्रतरद्वये, यतो येऽधोलोके तिर्यग्लोके वा वर्तमाना जीवा वैमानिकेपूत्वयन्ते ये च तिर्यग्लोके वैमानिका गमनागमनं कुर्वन्ति ये च विवक्षितत्रतरद्वयाध्यासितं क्रीडास्थानं संश्रिता ये च तिर्यग्लोकस्थिता एव वैक्रियसमुद्घातं मारणान्तिकसमुद्घातं वा कुर्वाणास्तथाविधप्रयत्न विशेषादूर्द्धमात्मप्रदेशान् निसृजन्ति ते विवक्षितं प्रतरद्वयं स्पृशन्ति ते चाल्पे इति सर्वस्तोकाः, | तेभ्यस्त्रैलोक्ये सत्येयगुणाः, कथमिति चेत् १, उच्यते, इद्द येऽघोलौकिकप्रामेषु समवसरणादिनिमित्त मधोलोके वा क्रीडानिमित्तं गताः सन्तो वैक्रियसमुद्घातं मारणान्तिकसमुद्घातं वा कुणास्तथाविधप्रयत्नविशेषाद् दूरतरमूर्द्ध विक्षितात्मप्रदेशदण्डा ये च वैमानिकमवादीलिकागत्या व्यवमाना अधोलौकिकग्रामेषु समुत्पद्यन्ते ते किल त्रीनपि लोकान् स्पृशन्ति बहवश्च पूर्वोक्तेभ्य इति सत्येयगुणाः, तेभ्योऽप्यधो लोकतिर्यग् लोके - अधोलोकतिर्यग्लोकसम्झे प्रतरद्वये सवेयगुणाः, अधोलौकिकग्रामेषु समवसरणादौ गमनागमनभावतो विवक्षितप्रतरद्वयाध्यासितसमवसरणादौ चावस्थानतो बहूनां यथोक्तप्रतरद्वयसंस्पर्श भावात्, तेभ्योऽधोलोके सोयगुणाः, अघोलौकिकप्रामेषु बहूनां समवसरणादाववस्थानभावात्, तेभ्यस्तिर्यग्लोके सश्येयगुणाः, बहुषु समवसरणेषु बहुषु च क्रीडास्था
For Parts Only
~ 305~
