________________
आगम
(१५)
“प्रज्ञापना" - उपांगसूत्र-४ (मूलं+वृत्ति:) पदं [३], --------------- उद्देशक: [-], -------------- दारं [२५], -------------- मूलं [८३] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [१५], उपांग सूत्र - [४] "प्रज्ञापना" मूलं एवं मलयगिरि-प्रणीत वृत्ति:
प्रत
सूत्रांक [८३]
दीप अनुक्रम [२८७]]
त्रैलोक्यस्पर्शिन्यः, ऊर्द्धलोकादधोलोके समुत्पित्सूना मारणान्तिकसमुद्घातवशविनिर्गतदूरतरात्मप्रदेशानामथवा वैक्रियसमुद्घातगतानां केवलिसमुद्घातगतानां वा त्रैलोक्यसंस्पर्शनात् तासां चातिस्तोकत्वमिति सर्वस्तोकाः,8 ताभ्य ऊर्द्धलोकतिर्यग्लोके-ऊलोकतिर्यग्लोकसम्झे प्रतरद्वये सोयगुणाः वैमानिकदेवानां शेषकायाणां चोर्द्धलोकात् तिर्यग्लोके मनुष्यस्त्रीत्वेनोत्पद्यमानानां तथा तिर्यग्लोकगतमनुष्यस्त्रीणामूर्द्धलोके समुत्पित्सूनां मारणान्तिकसमुद्घातवशात् दूरतरमूर्द्धविक्षिप्तात्मप्रदेशानामद्यापि कालमकुर्वन्तीनां यथोक्तप्रतरद्वयसंस्पर्शनभावात् तासां चोभयासामपि बहुतरत्वात् , ताभ्योऽधोलोकतिर्यग्लोके-प्रागुक्तखरूपे प्रतरद्वयरूपे सोयगुणाः, तिर्यग्लोकाद् मनुष्यस्त्रीभ्यः शेषेभ्यो वाऽधोलौकिकग्रामेषु यदिवाऽधोलौकिकग्रामरूपात् शेषाद्वा तिर्यग्लोके मनुष्यत्रीत्वेनोस्पि-11 सूनां कासाश्चिदधोलौकिकग्रामेष्यवस्थानतोऽपि यथोक्तप्रतरद्वयसंस्पर्शसंभवात् तासां च प्रागुक्ताभ्योऽतिबहुत्वात् , ताभ्योऽपि ऊलोके सोयगुणाः, क्रीडाथ चैत्यवन्दननिमित्तं वा सौमनसादिषु प्रभूततराणां विद्याधरीणां (गमन)संभवात् , ताभ्योऽप्यधोलोके सपेयगुणाः, खस्थानत्वेन तत्रापि बहुतराणां भावात् , ताभ्यस्तिर्यग्लोके सद्ध्येय-13 गुणाः, क्षेत्रस्य समवेयगुणत्वात् स्वस्थानत्वाच । गतं मनुष्यगतिमधिकृत्याल्पबहुत्वम् , इदानी देवगतिमधिकृत्याहक्षेत्रानुपातेन चिन्त्यमाना देवाः सर्वस्तोकाः ऊर्द्धलोके, वैमानिकानामेव तत्र भावात् तेषां चाल्पत्वात् , येऽपि भवनपतिप्रभृतयो जिनेन्द्रजन्ममहोत्सवादी मन्दरादिषु गच्छन्ति तेऽपि खल्पा एवेति सर्वस्तोकाः, तेभ्य ऊर्द्धलोकति-18
~299~
