________________
आगम (१५)
“प्रज्ञापना" - उपांगसूत्र-४ (मूलं+वृत्ति:) पदं [२८], -------------- उद्देशक: [१], -------------- दारं [-], --------------- मूलं [३०३-३०४] + गाथा: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [१५], उपांग सूत्र - [४] “प्रज्ञापना" मूलं एवं मलयगिरि-प्रणीत वृत्ति:
प्रत सूत्रांक [३०३-३०४]
प्रज्ञापनायाः मलयवृत्ती.
॥५०४॥
+
गाथा:
द्विमात्मन्युत्पादयन्तीति भावः, तद्भावोऽप्रियता तया, 'असुभत्ताए' इति न शुभा अशुभा अशुभवर्णगन्धरसस्पर्शात्म-18 २८आहा. कत्वात् तद्भावस्तत्ता तया, 'अमणुन्नत्ताए' इति न मनोज्ञा अमनोज्ञाः, विपाककाले दुःखजनकतया न मनःप्रल्हाद- रपदे उद्देहेतव इति भावः, तद्भावस्तत्ता तया, 'अमणामत्ताए' भोज्यतया मनः आमुवन्तीति मनापाः, प्राकृतत्वाच पकारस्यशः१असुमकारत्वे मणाम इति सूत्रे निर्देशः, न मनापा अमनपा, न जातुचिदपि भोज्यतया जन्तूनां मनापीभवन्तीति
|रादीनाभावस्तद्भावस्तत्ता तया, अत एव 'अणिच्छियत्ताए' इति अनीप्सिततया भोज्यतया खादितमीष्टा ईप्सिता न ईप्सि- माहासाद ता अनीप्सितास्तदायस्तत्ता तया, 'अभिज्झियत्ताए' अभियानमभिध्या, अभिलाष इत्यर्थः, अभिध्या सजाता एच्चि
सू. ३०४ ति अभिध्यितास्तारकादिदर्शनादितप्रत्ययः तद्भावस्तत्ता तया, किमुक्तं भवति ?-ये गृहीता आहारतया पुद्गला न ते तृप्तिहेतवोऽभूवन्निति न पुनरभिलपणीयत्वेन परिणमन्ते, तथा 'अहत्ताए' इति अधस्तया, गुरुपरिणामतयेति भावः, नो ऊर्वतया-लघुपरिणामतया, अत एव दुःखतया गुरुपरिणामपरिणतत्वात् , न सुखतया लघुपरिणामपरिणतत्वाभावात् , ते पुद्गलास्तेषां नैरयिकाणां भूयो भूयः परिणमन्ते । एतान्येव आहारार्थिन इत्यादीनि सप्स द्वाराणि असुरकुमारादिषु भवनपतिपु चिचिन्तयिपुरिदमाह-'जहा नेरइयाण मित्यादि, यथा नैरयिकाणां तथा असुरकुमाराणामपि
IVI||५०४॥ भाणितव्यं, यावत् 'तेसि भुजो २ परिणमन्तीति पर्यन्तपदं, तत्र नैरयिकसूत्रादस्य सूत्रस्य विशेषमुपदर्शयति-'तत्थ णं जे से' इत्यादि, एवं चोपदर्शितं सूत्रं न मन्दमतीनां यथास्थितं प्रतीतिमागच्छति ततस्तदनुग्रहाय सूत्रमुपदश्यते
दीप अनुक्रम [५५०-५५३]
~ 1012~
