________________
आगम
(०५)
प्रत
सूत्रांक
[२३६]
दीप अनुक्रम [ २८३]
“भगवती”- अंगसूत्र-५ (मूलं + वृत्तिः )
शतक [६], वर्ग [-] अंतर् शतक [-] उद्देशक [३] मूलं [ २३६ ] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र - [०५], अंग सूत्र [०५] "भगवती मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्तिः
नाति स्यान्न बनातीति ॥ 'आउगे णं भंते' इत्यादिप्रश्नः, तत्र रूपादित्रयमायुः स्याद्वभाति स्यान्न वन्नाति, बन्धकाले बनाति अबन्धकाले तु न वनांति, आयुषः सकृदेवैकत्र भवे बन्धात् निवृत्तख्यादिवेदस्तु न बनाति, निवृत्तिवादरस|म्परायादिगुणस्थानकेष्वायुर्बन्धस्य व्यवच्छिन्नत्वात् ॥ संयतद्वारे 'णाणावर णिज्ज' मित्यादि, 'संयतः' आद्यसंयमचतुष्टयवृत्तिर्ज्ञानावरणं नाति, यथाख्यात संयतस्तूपशान्तमोहादिर्न बनाति अत उक्तं 'संजए सिये' त्यादि, असंयतो मिथ्यादृष्ट्यादिः संयतासंयतस्तु देशविरतस्तौ च बभीतः निषिद्धसंयमादिभावस्तु सिद्धः, स च न बध्नाति हेत्वभावादित्यर्थः, 'आउगे हेहिल्ला तिन्नि भयणाए त्ति संयतोऽसंयतः संयतासंयतश्चायुर्वन्धकाले बनाति अन्यदा तु नेति भजनयेत्युक्तं, 'उवरिल्ले ण बंधइति संयतादिषूपरितनः सिद्धः स चायुर्न बनाति ॥ सम्यग्दृष्टिद्वारे 'सम्मदिट्ठी सिय'त्ति सम्यग्दृष्टिः वीतरागस्तदितरश्च स्यात्तत्र वीतरागो ज्ञानावरणं न बध्नाति एकविधवन्धकत्वात् इतरश्च बनातीति स्यादित्युक्तं, मिथ्या| दृष्टिमिश्रदृष्टी तु बञ्जीत एवेति, 'आउए हिल्ला दो भयणा एत्ति सम्यग्दृष्टि मिथ्यादृष्टी आयुः स्वाद्वभीत इत्यर्थः, तथाहि सम्यग्दृष्टि र पूर्वकरणादिरायुर्न बध्नाति इतरस्तु आयुर्बन्धकाले तद्वभाति अन्यदा तु न बघ्नाति, एवं मिथ्यादृष्टिरपि, मिश्रदृष्टिस्त्वायुर्न बन्नात्येव तद्बन्धाध्यवसायस्थानाभावादिति ॥ सञ्ज्ञिद्वारे 'सन्नी सिय बंधइति 'सम्झी' मनःपर्याप्तियुक्तः, स च यदि वीतरागस्तदा ज्ञानावरणं न बनाति यदि पुनरितरस्तदा भाति ततः स्यादित्युक्तम्, 'असपणी बंधइ'त्ति मनःपर्याप्तिविकलो बन्नात्येव 'नोसन्नीनोअसन्निति केवली सिद्धश्च न बध्नाति हेत्वभावात्, 'वेय| णिलं हेडिल्ला दो बंधंति'त्ति सम्झी असम्ज्ञी च वेदनीयं वनीतः, अयोगिसिद्धवर्जानां तद्बन्धकत्वात्, 'उवरिल्ले
कर्मप्रकृत्तिः कर्मस्थितिः इत्यादिः
For Penal Use Only
~516~