________________
आगम (०५)
"भगवती"- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:) शतक [२०], वर्ग [-], अंतर्-शतक [-], उद्देशक [८], मूलं [६७५-६८२] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [०५], अंग सूत्र - [०५] "भगवती" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
प्रत सूत्रांक [६७५-६८२]
इह च कालिकस्य व्यवच्छेदेऽपि पृष्टे यदपृष्टस्याव्यवच्छेदस्याभिधानं तद्विपक्षज्ञापने सति विवक्षितार्थपोधनं सुकरं भवतीति-12 कृत्वा कृतमिति, 'मज्झिमएसु सत्तसु'त्ति अनेन 'कस्स कहि' इत्यस्योत्तरमवसेयं, तथाहि 'मध्यमेषु सप्तसु' इत्युक्ते सुविधिजिनतीर्थस्य सुविधिशीतलजिनयोरन्तरे व्यवच्छेदो बभूव, तद्व्यवच्छेदकालश्च पल्योपमचतुर्भागः, एवमन्येऽपि षडू जिनाः षट् च जिनान्तराणि वाच्यानि, केवलं व्यवच्छेदकालः सप्तस्वप्येवमवसेयः-'चउभागो १ चउभागो र तिन्नि य चउभाग ३ पलियमेगं च ४ । तिन्नेव य चउभागा ५ चउत्यभागो य ६ चउभागो ७ ॥१॥” इति, [चतुर्थभागश्चतुर्थभागखयश्चतुर्भागाः पल्यमेकं त्रयश्चतुर्भागाश्चतुर्भागश्चतुर्थभागस्तीर्थव्युच्छेदः ॥१॥] 'एत्थ णं'ति 'एतेषु प्रज्ञापकेनोपदश्यमानेषु जिनान्तरेषु कालिक श्रुतस्य व्यवच्छेदः प्रज्ञप्ता, दृष्टिवादापेक्षया वाह-'सबथवि णं वोच्छिन्ने दिट्टियाए'त्ति | 'सर्वत्रापि सर्वेष्यपि जिनान्तरेषु न केवल सप्तखेव क्वचित् कियन्तमपि कालं व्यवच्छिन्नो दृष्टिवाद इति ॥ व्यवपरछेदाधि| कारादेवेदमाह-'जंबुद्दीवे ण'मित्यादि, 'देवाणुप्पियाण'ति युष्माकं सम्बन्धि 'अत्धेगइयाणं संखेज कालं'ति पश्चानुपूर्व्या पार्श्वनाथादीनां सङ्ख्यातं कालं 'अस्थगइयाणं असंखेज कालं'ति पभादीनाम् । 'आगमेस्साणं ति आग-15 मिष्यतां-भविष्यतां महापद्मादीनां जिनानां 'कोसलियरस'त्ति कोशलदेशे जातस्य 'जिणपरियाए'त्ति केवलिपर्यायः स च वर्षसहस्रन्यून पूर्वलक्षमिति ॥ तीर्थप्रस्तावादिदमाह-'तित्वं भंते ! इत्यादि, 'तीर्थ' सफरूपं भदन्त ! 'तित्यति तीर्थशब्दवाच्यं उत तीर्थकरः 'तीर्थ तीर्थशब्दवाच्यः ? इति प्रश्नः, अत्रोत्तरम् -'अहेन' तीर्थकरस्तावत् 'तीर्थङ्कर तीर्थप्रवर्तयिता न तु तीर्थ, तीर्थ पुनः 'चाउवन्नाइन्ने समणसंघेत्ति चत्वारो वर्णा यत्र स चतुर्वर्णः स चासावाकीर्णश्च
5- 35
दीप अनुक्रम [७९३८००]
~1589~