________________
आगम
(०५)
"भगवती”- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:)
शतक [१९], वर्ग -1, अंतर्-शतक [-], उद्देशक [३], मूलं [६५०] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [०५], अंग सूत्र - [०५] "भगवती" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
प्रत सूत्रांक [६५०]
घातकानां 'नो' नैव 'विज्ञातम्' अवगतं 'नानात्वं' भेदो यदुत वयं वध्यादय एते तु वधकादय इत्यमनस्कत्वात्तेषामिति ॥ उत्पादद्वारे-'एवं जहा वकंतीए'इत्यादि, इह च व्युत्क्रान्तिः प्रज्ञापनायाः पष्ठं पदं, अनेन च यत्सूचित तदिदं-'किं नेरइएहिंतो उववर्जति तिरिक्खजोणिएहिंतो उववजति मणुस्सहिंतो उववनंति देवेहिंतो उववज्जति !, गोयमा ! नो नेरइएहिंतो उववजति तिरिक्खजोणिएहितो उववजति मणुस्सेहिंतो उववजंति देवेहितो उवबजंति ॥ समुद्घातद्वारे-'समोहयावि'त्ति समुद्घाते वर्तमानाः कृतदण्डा इत्यर्थः 'असमोहयावित्ति दण्डादुपरता अकृतसमुद्घाता वा ॥ उद्वर्तनाद्वारे-एवं उचट्टणा जहा वकंतीए त्ति, अनेन चेदं सूचितं-किं नेरइएसु जाव देवेसु, गोयमा! नो नेरइएसु उववजति तिरिक्खजोणिएसु उव० मणुस्सेसु उववजति नो देवेसु उववजति त्ति । तेजस्कायिकदण्डके | 'नवरं उववाओ ठिई उबट्टणा य जहा पन्नवणाए'त्ति, इह स्थादादिद्वाराणि पृथिवीकायिकदण्डकवद्वाच्यानि, उत्पादादिषु | पुनर्विशेषोऽस्ति स च प्रज्ञापनायामिवेह द्रष्टव्यः, स चैवमर्थतः-तेषामुपपातस्तिर्यग्मनुष्येभ्य एव स्थितिस्तूत्कृष्टाऽहोरात्रवर्य तत उद्वृत्तास्तु ते तिर्यस्वेवोत्पद्यन्ते, यथा चेहोत्पादविशेषोऽस्ति तथा लेश्यायामपि यतस्तेजसोऽप्रशस्तलेश्या एव, पृथिवीकायिकास्त्वाद्यचतुर्लेश्याः, यच्चेदमिह न सूचितं तद्विचित्रत्वात्सूत्रगतेरिति । वायुकायदण्डके 'चत्तारि समुग्घाय'त्ति पृथिव्यादीनामाद्याखयः समुद्घाताः वायूनां तु वेदनाकषायमारणान्तिकवैक्रियलक्षणाश्चत्वारः समुद्घाताः संभवन्ति तेषां वैक्रियशरीरस्य सम्भवादिति । बनस्पतिकायदण्डके 'नवरं माहारो नियम छदिसिं'ति यदुक्तं तनावगम्यते |
दीप अनुक्रम [७६१]
RREARCORG
~ 1531~