________________
आगम (०५)
"भगवती'- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:) शतक [१८], वर्ग -], अंतर्-शतक [-], उद्देशक [१], मूलं [६१६] + गाथा: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [०५], अंग सूत्र - [०५] "भगवती"मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्तिः
प्रत सूत्रांक [६१६]]
ज्याख्या- प्रज्ञप्तिः अभयदेवीया वृत्तिः२
७३६॥
गाथा:
सिद्धस्य तु तन्न प्रतिपतत्येव, नारकादयस्तु स्याचरमाः स्यादचरमाः, ये नारकादयो नारकत्वादिना सह पुनः सम्यक्त्वं न | लप्स्यन्ते ते चरमाः ये वन्यथा तेऽचरमा इति । 'मिच्छादिट्ठी जहा आहारओ'त्ति स्थाचरमः स्यादचरम इत्यर्थः || देशात
१८ शतके यो हि जीवो निर्वास्यति स मिध्यादृष्टित्वेन चरमो यस्त्वन्यथाऽसावचरमः, नारकादिस्तु यो मिथ्यात्वयुक्तं नारकत्वं पुनर्न जीवादीनां लप्स्यते स चरमोऽन्यस्त्वचरमः, 'सम्मामिच्छे'त्यादि, 'एगिदियविगलिंदियवर्जति एतेषां किल मिश्रं न भवतीति
प्रथमचरम
त्वं सू६१६ नारकादिदण्डके नैते मिश्रालापके उच्चारयितव्या इत्यर्थः, अस्य चोपलक्षणत्वेन सम्यग्दृष्ट्यालापके एकेन्द्रियवर्जमि-18 त्यपि द्रष्टव्यं, एवमन्यत्रापि यद्यत्र न संभवति तत्तत्र स्वयं वर्जनीयं, यथा सज्ञिपदे एकेन्द्रियादयः असज्ञिपदे ज्योतिएकादय इति, 'सिय चरिमे सिय अचरिम सम्यग्मिध्यादृष्टिः स्याचरमो यस्य तत्प्राप्तिः पुनर्न भविष्यति, इतरस्त्वचरम || इति ॥ संयतद्वारे-संजओ'इत्यादि, अयमर्थः-संयतो जीवः स्याच्चरमो यस्य पुनः संयमो न भविष्यति अन्यस्त्वचरमः, एवं मनुष्योऽपि, यत एतयोरेव संयतत्वमिति 'अस्संजओऽवि तहेवत्ति असंयतोऽपि तथैव यथाऽऽहारकः स्याचरमः स्यादचरम इत्यर्थः, एवं संयतासंयतोऽपि, केवलं जीवपञ्चेन्द्रियतिर्यग्मनुष्यपदेष्वेवायं वाच्यः, अत एवाह-'नवरं जस्स जं अस्थिति, निषिद्धत्रयस्त्वचरमः सिद्धत्वात्तस्येति ॥ कषायद्वारे-'सकसाई'त्यादि, अयमर्थः-सकषायः सभेदो जीवादि|| स्थानेषु स्याचरमः स्यादचरमः, तत्र यो जीवो निर्वास्यति स सकषायित्वेन चरमोऽन्यस्त्वचरमः, नारकादिस्तु यः सकपा-16 यित्वं नारकाद्युपेतं पुनर्ने प्राप्यति स चरमोऽन्यस्त्वचरमः 'अकसायी'त्यादि 'अकषायी उपशान्तमोहादिः स च ॥७३॥ जीवो मनुष्यः सिद्धच स्यात्, तब जीवः सिद्धश्चाचरमो यतो जीवस्याकपायित्वं प्रतिपतितमप्यवश्यम्भावि, सिद्धस्य तु न ||
दीप अनुक्रम [७२१-७२६]
AMERACK
%
~1476~