________________
आगम
(०५)
"भगवती'- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:) शतक [१३], वर्ग [-], अंतर्-शतक [-], उद्देशक [७], मूलं [४९४-४९५] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [०५], अंग सूत्र - [०५] "भगवती मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
प्रत सूत्रांक [४९३]]
दीप अनुक्रम [५८९]
Iभवति शरीराकार इत्यर्थः 'पुबिपि काए'त्ति जीवसम्बन्धकालारपूर्वमपि कायो भवति यथा भविष्यजीवसम्बन्धं मत- १३ शतके प्रज्ञप्तिः दर्दुरशरीरं 'काइज्जमाणेवि काए'त्ति जीवेन चीयमानोऽपि कायो भवति यथा जीवच्छरीरं, 'कायसमयवीति- उद्देशः अभयदेवी-18 तेयि काए'त्ति कायसमयो जीवेन कायस्य कायताकरणलक्षणस्तं व्यतिक्रान्तो यः स तथा सोऽपि काय एव मृतकडेव-/ मनःकायया वृत्तिः रखत, 'पुकिंपिकाए भिजइ'त्ति जीवेन कायतया ग्रहणसमयात्पूर्वमपि कायो मधुघटादिन्यायेन द्रव्यकायो भिद्यते प्रति
योरात्मत्वा क्षणं पुद्गलचयापचयभावात् , 'काइजमाणेषि काए भिजत्ति जीवेन कायीक्रियमाणोऽपि कायो भिद्यते, सिकताक
४ दिसू ४९५ ॥३२॥
णकलापमुष्टिग्रहणवत् पुद्गलानामनुक्षणं परिशाटनभावात्, 'कायसमयबीतिफतेऽवि काये भिजा'त्ति कायसमयव्यहै तिक्रान्तस्य च कायता भूतभावतया घृतकुम्भादिन्यायेन, भेदश्च पुद्गलानां तत्स्वभावतयेति, पूर्णिकारेण पुनः कायसू
त्राणि कायशब्दस्य केवल शरीरार्थत्यागेन चयमाववाचकत्वमङ्गीकृत्य व्याख्यातानि, यदाह-कायसदो सधभावसामपसरीरवाई कायशब्दः सर्वभावानां सामान्यं यच्छरीरं चयमात्रं तद्वाचक इत्यर्थः, एयं च 'आयाविकाए सेसदवाणिधि कार्य'त्ति, इदमुक्तं भवति-आत्माऽपि कायः प्रदेशसञ्चय इत्यर्थः तदन्योऽप्यथैः कायप्रदेशसञ्चयरूपत्वादिति, रूपी कायः ।
पुद्गलस्कन्धापेक्षया, अरूपी कायो जीवधर्मास्तिकायाद्यपेक्षया, सचित्तः कायो जीवच्छरीरापेक्षया, अचित्तः कायोऽचेतन18 सञ्चयापेक्षया, जीवः कायः-उयासादियुक्तावयवसचयरूपः, अजीवः कायः तद्विलक्षणः, जीवानां कायो-जीवराशिः, अजी- ॥६ ॥
वानां कायः-परमाण्वादिराशिरिति, एवं शेषाण्यपि ॥ अथ कायस्यैव भेदानाह-'कइविहे ण'मित्यादि, अयं च सप्तविधोऽपि | प्राग विस्तरेण व्याख्यातः इह तु स्थानाशून्याथ लेशतो व्याख्यायते, तत्र च 'ओरालिए'त्ति औदारिकशरीरमेव पुद्ग-10i
~1251~
