________________
आगम
(०५)
प्रत सूत्रांक
[8]
दीप
अनुक्रम [3]
Educati
““भगवती”- अंगसूत्र-५ (मूलं + वृत्तिः )
शतक [१], वर्ग [-], अंतर् शतक [-], उद्देशक [-], मूलं [१] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र - [०५], अंग सूत्र [०५] "भगवती मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्तिः
णमो अरिहंताणं णमो सिद्धाणं णमो आयरियाणं णमो उवज्झायाणं णमो लोए सव्वसाहूणं ( सू० १) ॥ तत्र नम इति नैपातिकं पदं द्रव्यभावसङ्कोचार्थम्, आह च - "नेंवाइयं पयं० दवभावसंकोयण पयत्थो' 'नमः' करचरणमस्तकसुप्रणिधानरूपो नमस्कारो भवत्वित्यर्थः, केभ्य इत्याह- 'अर्हद्रयः' अमरवरविनिर्मिताशोकादिमहाप्रातिहार्यरूपां पूजामर्हन्तीत्यर्हन्तः, यदाह - "अरिहंत वंदेणनमंसणाणि अरिहंति पृयसकारं । सिद्धिगमणं । अरहा अरहंता | तेण बुच्चति ॥ १॥" अतस्तेभ्यः, इह च चतुर्थ्यर्थे षष्ठी प्राकृत शैलीवशात्, अविद्यमानं वा रहः- एकान्तरूपो देशः अन्तश्च -मध्यं गिरिगुहादीनां सर्ववेदितया समस्तवस्तुस्तोमगतमच्छन्नत्वस्याभावेन येषां ते अरहोऽन्तरः अतस्तेभ्योऽरहोडअन्तर्भ्यः, अथवा - अविद्यमानो रथः - स्यन्दनः सकलपरिग्रहोपलक्षणभूतोऽन्तश्च - विनाशो जराद्युपलक्षणभूतो येषां ते अरथान्ता अतस्तेभ्यः, अथवा 'अरहंताणं' ति क्वचिदप्यासक्तिमगच्छेन्द्रचः क्षीणरागत्वात्, अथवा अरहयद्भयः - प्रकृष्ट| रागादिहेतुभूतमनोज्ञेतरविषयसंपर्केऽपि वीतरागत्वादिकं स्वं स्वभावमत्यजद्भय इत्यर्थः, 'अरिहंताणं'ति पाठान्तरं तत्र कमरिहन्तृभ्यः, आह च - "अडविहंपि य कम्मं अरिभूयं होइ सैयलजीवाणं । तं कम्ममरिं हंता अरिहंता तेण बुचंति ॥ १ ॥" 'अरुहंताणमित्यपि पाठान्तरं तत्र 'अरोहनचः' अनुपजायमानेभ्यः, क्षीणकर्म्मबीजत्वात्, आह च " दग्धे
१ नैपातिकं पदं, द्रव्यमावसंकोचनं पदार्थः । २ वन्दननमस्यनानि अर्हन्ति पूजासत्कारौ चाईन्ति । सिद्धिगमनस्याश्च तेनाईन्त उच्यन्ते॥१॥ ३ देशीभाषया । ४ सर्वजीवानामप्यष्टविधञ्च कर्म्म अरिभूतं भवति । तं कम्मोरिं यतो घातयति तेनारिहन्तार उच्यन्ते ॥ १ ॥ ५ " सव" इत्यपि ॥
पञ्च परमेष्ठी - नमस्कारम् एवं ते पञ्चानाम व्याख्या:
For Par Lise Only
~ 11~
org
