Aagam 05 BHAGVATI Moolam evam Vrutti

SR No.: 004105
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Publication Year: 2014
Total Pages: 1967
Language: Prakrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari & agam_bhagwati
File Size: 424 MB

Page 1178

आगम
(०५)
प्रत
सूत्रांक
[४६१
-४६६]
दीप
अनुक्रम
[५५४
-५५९]
“भगवती”- अंगसूत्र-५ (मूलं + वृत्तिः)
शतक [१२], वर्ग [–], अंतर्-शतक [-], उद्देशक [९], मूलं [४६१-४६६] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र - [०५], अंग सूत्र [०५] "भगवती मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्तिः
व्याख्याप्रज्ञतिः अभयदेवीया वृत्तिः २
॥५८६ ॥
| सीइ पुषसयसहस्साई ति ऋषभस्वामिनो यथा । भावदेवानां 'जहनेणं दस वाससहस्साई ति यथा व्यन्तराणां १२ शतके 'उक्कोसे तेत्तीसं सागरोवमाई' ति यथा सर्वार्थसिद्धदेवानां ॥ अथ तेषामेव विकुर्वणां प्ररूपयन्नाह--- 'भवियषदबदे- ४९ उद्देश | वा णमित्यादि 'एग पभू विउबित्तए'त्ति भव्यद्रव्यदेवो मनुष्यः पञ्चेन्द्रियतिर्यग्वा वैक्रियलब्धिसम्पन्नः 'एकत्वम्' एकरूपं 'प्रभु' समर्थों विकुर्वयितुं 'पुहुत्त'ति नानारूपाणि देवातिदेवास्तु सर्वथा औत्सुक्यवर्जितत्वान्न विकुर्वते शक्तिसद्भावेऽपीत्यत उच्यते- 'नो चेव ण'मित्यादि, 'संपत्तीए 'ति वैक्रियरूपसम्पादनेन, विकुर्वणशक्तिस्तु विद्यते, तलब्धिमात्रस्य विद्यमानत्वात् ॥ अथ तेषामेवोद्वर्त्तनां प्ररूपयन्नाह-- 'भवियदद्दे'त्यादि, इह च भविकद्रव्यदेवानां भाविदेव भवस्वभावत्वाज्ञारकादिभवत्रयनिषेधः । नरदेवसूत्रे तु 'नेरहएसु उववजंति'त्ति अत्यक्तकामभोगा नरदेवा नैरयिकेपूत्पद्यन्ते शेषत्रये तु तन्निषेधः, तत्र च यद्यपि केचिचक्रवर्त्तिनो देवेषूत्पद्यन्ते तथाऽपि ते नरदेवत्वत्यागेन धर्म्मदेयत्यप्राप्ताविति न दोषः, 'जहा चकंतीए असुरकुमाराणं उबट्टणा तहा भाणियवति असुरकुमारा बहुषु जीवस्थानेषु गच्छन्तीतिकृत्वा तैरतिदेशः कृतः, असुरादयो हीशानान्ताः पृथिव्यादिष्वपि गच्छन्तीति ॥ अथ तेपामेवानुबन्धं प्ररूपयन्नाह 'भविपदवदेवे ण' मित्यादि, 'भविपदवदेवे 'ति भव्यद्रव्यदेव इत्यमुं पर्यायमत्यजन्नित्यर्थः 'जहन्त्रेणमंतो मुहुत्त' मित्यादि पूर्ववदिति । 'एवं जहेब ठिई सचेव संचिट्टणावि'त्ति 'एवम्' अनेन न्यायेन यैव 'स्थिति:' भवस्थितिः प्रागू वर्णिता सर्वेषां संस्थितिरपि तत्पर्यायानुबन्धोऽपीत्यर्थः, विशेषं स्वाह- 'नवर' मित्यादि, धर्म| देवस्य जघन्येनैकं समयं स्थितिः अशुभभावं गत्वा ततो निवृत्तस्य शुभभावप्रतिपत्तिसमयानन्तरमेव मरणादिति ॥ अथै
'देव' शब्दस्य अर्थ एवं तस्य भेद-प्रभेदा:
For PanalPrata Use Only
~ 1177~
भव्यद्रव्यदेवायाः
||५८६ ।।