________________
आगम
(०५)
"भगवती”- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:)
शतक [११], वर्ग [-], अंतर्-शतक [-], उद्देशक [१०], मूलं [४२०] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [०५], अंग सूत्र - [०५] "भगवती मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
%
अभयदेवीया वृत्तिाशा
%
प्रत सूत्रांक [४२०]]
दीप अनुक्रम [५१०]
व्याख्या क्षेत्रलोका, आह प-"आगासस्स पएसा उडेच अहे य तिरियलोए य । जाणाहि खेत्तलोय अणतजिणदेसिय ११ शतक प्रज्ञप्तिः [सम्म ॥१॥" [ आकाशस्य प्रदेशा ऊ चाधश्च तिर्यग्लोके च । जानीहि क्षेत्रलोकमनन्तजिनदेशितं सम्यक् ॥१॥]
१० उद्देश
* द्रव्यक्षेत्रा 'काललोए'त्ति काल:-समयादिः तद्रूपो लोकः काललोकः, आह च-"समयावली मुहुत्ता दिवसअहोरचपक्खमासा य दिलोका
संवच्छरजुगपलिया सागरउस्सपिपरियट्टा ॥१॥"समय आवलिका मुहुर्तः दिवसः अहोरात्रं पक्षो मासश्च संव- सू४२० ॥५२॥
त्सरो युगं पल्यः सागरः उत्सर्पिणी परावतः ॥१॥] "भावलोए'त्ति भावलोको द्वेषा-आगमतो नोभागमतश्च, 5 तत्रागमतो लोकशब्दार्थज्ञस्तत्र चोपयुक्तः भावरूपो लोको भावलोक इति नो आगमतस्तु भावा-श्रीदयिकादयस्त-18
पो लोको भावलोकः, आह च-"ओदइए उपसमिए खइए य तहा खओवसमिए य । परिणामसन्निवाए य छविहो || भावलोगो उ॥१॥"[औदयिक औपशमिकः क्षायिकश्च तथा क्षायोपशमिकश्च । पारिणामिकश्च सन्निपातश्च पड्वियो । II भावलोकस्तु ॥१॥] इति, इह नोशब्दः सर्वनिषेधे मिश्रवचनो वा, आगमस्य ज्ञानत्वात् क्षायिकक्षायोपशमिकज्ञान* स्वरूपभावविशेषेण च मित्रत्वादौदयिकादिभावलोकस्येति । 'अहेलोयखेत्तलोऐत्ति अधोलोकरूपः क्षेत्रलोकोऽधो& लोकक्षेत्रलोकः, इह किलाष्टप्रदेशो रुचकस्तस्य चाधस्तनमतरस्याधो नव योजनशतानि यावत्तिर्यग्लोकस्ततः परेणाध:- ५२३॥
स्थितत्वादधोलोकः साधिकसप्तरज्जुप्रमाणः, तिरियलोयखेत्तलोएत्ति रुचकापेक्षयाऽध उपरिच नव २ योजनशतमान४ स्तिर्यगूरूपत्वात्तिर्यग्लोकस्तद्रूपः क्षेत्रलोकस्तिर्यग्लोकक्षेत्रलोकः, 'उडलोयखेत्तलोए'त्ति तिर्यग्लोकस्योपरि देशोनसप्त
%%AS-ENCES
लोक-स्वरूपं एवं तस्य भेद-प्रभेदा:
~ 1051~