________________
आगम
(०५)
प्रत
सूत्रांक [ ४०९ ]
+
गाथा:
दीप
अनुक्रम
[ ४९४
-४९८]
“भगवती”- अंगसूत्र-५ ( मूलं + वृत्ति:)
शतक [११], वर्ग [−], अंतर् शतक [-] उद्देशक [१], मूलं [४०९ ] + गाथा: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र - [०५], अंग सूत्र [०५] "भगवती मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्तिः
हि एकपत्रावस्थं तदैकजीवं तत्, यदा तु द्वितीयादिपत्रं तेन समारब्धं भवति तदा नैकपत्रावस्था तस्येति बहवो जीवास्तत्रोत्पद्यन्त इति एतदेवाह - 'तेण पर 'मित्यादि, 'तेण परं'ति ततः प्रथमपत्रात् परतः 'जे अन्ने जीवा उववज्जंतित्ति येऽन्ये प्रथमपत्रव्यतिरिक्ता जीवा जीवाश्रयत्वात्पत्रादयोऽवयवा उत्पद्यन्ते ते 'नैकजीवाः' नैकजीवाश्रयाः किन्त्वनेकजीवाश्रया इति, अथवा 'तेणे'त्यादि, ततः- एकपत्रात्परतः शेषपत्रादिष्वित्यर्थः येऽन्ये जीवा उत्पद्यन्ते ते 'नैकजीवा' नैककाः किन्त्वनेकजीवा अनेके इत्यर्थः ॥ 'ते णं भंते । जीवति ये उत्पले प्रथमपत्राद्यवस्थायामुत्पद्यन्ते 'जहा वक्कंतीए'त्ति प्रज्ञापनायाः पष्ठपदे, स चैवमुपपातः-- 'जइ तिरिक्खजोणिपहिंतो उववजंति किं एगिंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति जाव पंचिंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उबवजंति १, गोयमा ! एर्गिदियतिरिक्ख जोणिएहिं| तोषि उबवजंति' इत्यादि, एवं मनुष्यभेदा वाच्याः - 'जह देवेहिंतो उववज्जंति किं भवणवासी'त्यादि प्रश्नो निर्वचनं च ईशानान्तदेवेभ्य उत्पद्यन्त इत्युपयुज्य वाच्यमिति, तदेतेनोपपात उक्तः ॥ 'जत्रेण एको चे' त्यादिना तु परिमाणम् २। 'ते णं असंखेजा समए' इत्यादिना त्वपहार उक्तः, एवं द्वारयोजना कार्या ३ । उच्चत्वद्वारे 'साइरेगं जोयणसहस्सं'ति तथाविधसमुद्रगोतीर्थका दाविदमुच्चत्वमुत्पलस्यावसेयम् ४ । बन्धद्वारे 'बंधए बंधया वत्ति एकपत्रावस्थायां बन्धक एकत्वात् द्व्यादिपत्रावस्थायां च बन्धका बहुत्वादिति, एवं सर्वकर्मसु, आयुष्के तु तदबन्धावस्थाऽपि स्यात् तद्|पेक्षया चाबन्धकोऽपि अबन्धका अपि च भवन्तीति एतदेवाह 'नवर 'मित्यादि, इह बन्धक बन्धकपदयोरेकत्वयोगे एकवचनेन द्वौ विकल्पौ बहुवचनेन च द्वौ द्विकयोगे तु यथायोगमेकत्व बहुत्वाभ्यां चत्वारः इत्येवमष्टौ विकल्पाः,
Eucation International
For Park Use Only
~1028~