Aagam 03 STHAN Moolam evam Vrutti

SR No.: 004103
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Publication Year: 2014
Total Pages: 1059
Language: Prakrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari & agam_sthanang
File Size: 220 MB

Page 754

आगम
“स्थान" - अंगसूत्र-३ (मूलं+वृत्ति:) स्थान [६], उद्देशक [-], मूलं [१३५]
(०३)
प्रत
॥
७५॥
सूत्रांक [५३५]
श्रीस्थाना-नत्ति मनाशमामलणाम
- नेत्ति मनोज्ञमभिलपणीयं भोजनमित्येकस्तत्परिणामः, परिणामवता सहाभेदोपचारात् , तथा 'रसिक' माधुर्याद्युपेतं,ITI स्थाना इसूत्र
तथा 'प्रीणनीयं रसादिधातुसमताकारि, 'बृहणीयं' धातूपचयकारि, 'दीपनीयं' अग्निबलजनकं, पाठान्तरे तु 'मद- उद्देशः ३ वृत्तिः
नीयं' मदनोदयकारि 'दर्पणीय' बलकरमुत्साहवृद्धिकरमित्यन्य इति, अथवा भोजनस्य परिणामो-विपाकः, सच आहारविमनोज्ञः शुभत्वान्मनोज्ञभोजनसम्बन्धित्वाद्वेत्येवमन्येऽपि । परिणामाधिकारादायातं विषपरिणामसूत्रमप्येवं, नवरं 'ड
पपरिणाके'त्ति दष्टस्य प्राणिनो दंष्ट्राविषादिना यत्पीडाकारि तद् दष्टं-जङ्गमविषं, यच भुक्तं सत्पीडयति तद् भुक्तमित्युच्यते,
मा प्रश्ना तच्च स्थावर, यत्पुनर्निपतितं-उपरि पतितं सत् पीडयति तन्निपतितं-स्वग्विषं दृष्टिविषं चेति त्रिविध स्वरूपतः, तथा
चमरचकिश्चिन्मांसानुसारि-मांसान्तधातुव्यापकं किश्चिच्छोणितानुसारि-तथैव किश्चिञ्चास्थिमिञ्जानुसारि तथैवेति त्रिविधं ।
शादिषु कार्यतः, एवं च सति पडिधं तत् , ततस्तपरिणामोऽपि पोरैवेति ॥ एवंभूतार्थानां च निर्णयो निरतिशयस्यातप्रश्नतो
विरह भवतीति प्रश्नविभागमाह-छविहे त्यादि, प्रच्छनं प्रश्नः, तत्र संशयप्रश्नः कचिदर्थे संशये सति यो विधीयते ॥
सू०५३३यथा-"जइ तवसा बोदाणं संजमओऽणासवोत्ति ते कह णु । देवत्तं जंति जई? गुरुराह सरागसंजमओ ॥१॥ इतिः यदि तपसा व्यवदानं संयमतोऽनाश्रव इति तव मते कथं यतयो देवत्वं यांति, गुरुराह सरागसंयमतः ॥११॥ व्युत्प्रहेण-10 मिथ्याभिनिवेशेन विप्रतिपत्त्येत्यर्थः, परपक्षपणार्थ यः क्रियते प्रश्नः स ब्युग्रह्मश्नो, यथा-"सामनाउ विसेसो अदामोऽणन्नो व होज जइ अन्नो । सो नस्थि खपुष्फपिव णनो सामन्नमेव तयं ॥१॥"ति [सामान्याद्विशेषोऽन्योऽनन्यो वा ॥३७५ ॥
भवेत्। यद्यन्यः स नास्ति खपुष्पमिव अनन्यः सामान्यमेव सः॥१॥] 'अनुयोगी'ति अनुयोगी-व्याख्यानं प्ररूप
दीप अनुक्रम
[५८६]
wwwjandiarary.om
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [03], अंग सूत्र - [०३] "स्थान" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति: अत्र मूल-संपादने एका स्खलना जाता, स्थान-६ समीपे यत् उद्देश: ३ लिखितं तत् मुद्रण-दोषः, षष्ठे स्थाने न किंचित् उद्देशकः वर्तते
~753~