________________
आगम
(०३)
“स्थान" - अंगसूत्र-३ (मूलं+वृत्ति:)
स्थान [५], उद्देशक [3], मुलं [४६०] + गाथा १-५ मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.........आगमसूत्र - [०३], अंग सूत्र - [३] "स्थान" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
श्रीस्थाना
सत्र
वृत्तिः
॥३४४॥
प्रत सूत्रांक [४६०] गाथा ||१-५||
दीप अनुक्रम [४९७-५०३]]
5555555
संवच्छरे'त्ति, इह चन्द्रस्य नक्षत्रमण्डलभोगकालो नक्षत्रमासा, स च सप्तविंशतिः दिनानि एकविंशतिः सप्तपष्टि- ५ स्थाना० भागा दिवसस्येति २७१४, एवंविधद्वादशमासो नक्षत्रसंवत्सरः, स चाय-त्रीणि शतान्यहां सप्तविंशत्युत्तराणि एकपंचा- उद्देश ३ & शच्च सप्तपष्टिभागा इति ३२७१:१, एवं पञ्चसंवत्सरात्मकं युगं तदेकभूदेशमूतो वक्ष्यमाणलक्षणश्चन्द्रादियुगसंवत्सरः सर्वजीवाः
२, प्रमाण-परिमाणं दिवसादीनां तेनोपलक्षितो वक्ष्यमाण एव नक्षत्रसंवत्सरादिः प्रमाणसंवत्सरः ३, स एव लक्ष-121 | कलादीशणानां वक्ष्यमाणस्वरूपाणां प्रधानतया लक्षणसंवत्सरः४, यावता कालेन शनैश्चरो नक्षत्रमेकमधवा द्वादशापि राशीन नामधिMIभुले स शनैश्चरसंवत्सर इति, यतश्चन्द्रप्रज्ञप्तिसूत्रम्-"सनिच्छरसंवच्छरे अट्ठावीसविहे पन्नते-अभीई सवणे जाव उ- त्तता संमत्तरासाढा, जं वा सनिच्छरे महग्गहे तीसाए संवच्छरेहिं सव्वं नक्खत्तमंडलं समाणेइ"त्ति । [ शनैश्चरसंवत्सरोऽष्टाविंश- वत्सराः
तिविधः प्रज्ञप्तोऽभिजित् श्रवणः यावदुत्तराषाढा यद्वा शनैश्चरमहाग्रहः त्रिंशता वर्षेः सर्व नक्षत्रमण्डलं पूरयति ५] सू०४५८युगसंवत्सरः पश्चविधा, तद्यथा-चंदे'त्ति एकोनविंशदिनानि द्वात्रिंशच द्विषष्टिभागा दिवसस्येत्येवंप्रमाणः२९ कृष्ण-II ४६० प्रतिपदारब्धः पूर्णमासीनिष्ठितश्चन्द्रमासस्तेन मासेन द्वादशमासपरिमाणश्चन्द्रसंवत्सरः, तस्य च प्रमाणमिद-त्रीणि श-I तान्यहां चतुम्पश्चाशदुत्तराणि द्वादश च द्विषष्टिभागाः ३५४३, एवं द्वितीयचतुर्थावपि चन्द्रसंवत्सरी, 'अभिवहिपत्ति |
एकत्रिंशद्दिनानि एकविंशत्युत्तरशतं चतुर्विशत्युत्तरशतभागानामभिवद्धितमासः ३११, एवंविधेन मासेन द्वादशमा-ल मासप्रमाणोऽभिवतिसंवत्सरः, स च प्रमाणेन-त्रीणि शतान्यहां ध्यशीत्यधिकानि चतुश्चत्वारिंशच द्विषष्टिभागा: २८ ॥३४४ ।।
इत्येवं पञ्चमोऽपि, एभिश्चन्द्रादिभिः पञ्चभिः संवत्सरैरेक युगं भवति, तेषां च पञ्चानां संवत्सराणां मध्ये अभिवद्धि
संवत्सरस्य पञ्च भेदा: एवं तस्य दिनमानं
~691~