________________
आगम
(०३)
प्रत
सूत्रांक
[३३८]
दीप
अनुक्रम [३६०]
ङ्गसूत्रवृत्तिः
स्थान [४], उद्देशक [३], मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र [०३], अंग सूत्र [०३ ]
॥ २५७ ॥
स्थान- ४ “संव्वभिचारं हे सहसा बोत्तुं तमेव अन्नेहिं । उवबूहइ सप्पसरं सामत्थं चप्पणो जाउं ॥ १ ॥” ति, तद्यथा - अनित्यः शब्दः कृतकत्वात्, अथ वर्णात्मके शब्दे कृतकत्वं न विद्यते वर्णानां नित्यतयाऽभिहितत्वादिति व्यभिचारः, समर्थना पुनर्वर्णात्मा शब्दः कृतको निजकारणभेदेन भिद्यमानत्वात् घटपटादिवत् घटादिदृष्टान्तेन हि वर्णानां कृतकत्वं स्थापितमिति भवत्ययं स्थापनाकम्र्मेति, 'पप्पन्नविणासि त्ति प्रत्युत्सन्नस्य तत्कालोत्पन्नवस्तुनो विनाशोऽभिधेयतया यत्रास्ति ॐ तत्मत्युत्पन्नविनाशीति, यथा केनापि वणिजा दुहित्रादिस्त्रीपरिवारशीलविनाशरक्षार्थं तदासक्तिनिमित्तस्वगृहासन्नराजगान्धर्विकगुणनिकायाः स्वगृहे कुलदेवतानिवेशनाद् गुणनिकाकाले तस्या देवताया अमतः आतोद्यनादव्याजेन राजापराधपरिहारेण विनाशः कृतः, एवं गुरुणा शिष्यान् कचिद् वस्तुन्यभ्युपपद्यमानानुपलभ्य तस्य तदासक्तिनिमित्तत्वमुपहन्तव्यमित्येवं प्रत्युत्पन्नविनाशनीयताज्ञापकत्वात् प्रत्युत्पन्नविनाशिज्ञातता गन्धर्विकाख्यानकस्यावगन्तव्येति, उक्तश्च - “होति पडुप्पन्नविणासणंमि गंधन्विया उदाहरणं । सीसोऽवि कत्थई जई अज्झोवज्जेज तो गुरुणा ॥ १ ॥ बारेयब्वो उवाएणं” इति, अथवा अकर्त्ताऽऽत्मा अमूर्त्तत्वादाकाशवदित्युत्यन्ने आत्मनोऽकर्तृत्वापत्तिलक्षणे दूषणे तद्विनाशायोच्यते-कन्तैवात्मा कथञ्चिन्मूर्त्तत्वाद्देवदत्तवदिति । व्याख्यातमाहरणं, आहरणता चैतद्भेदानां देशेन दोषवत्तया चोपनयनाभावादिति । अथा हरणतदेशो व्याख्यायते स च चतुर्द्धा, तत्र अनुशासनमनुशास्तिः- सद्गुणोत्कीर्त्तनेनोपबृंहणं
“स्थान” - अंगसूत्र-३ ( मूलं + वृत्ति:)
मूलं [ ३३८ ]
"स्थान" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्तिः
Education International
आहरणस्य भेदा:
१] सव्यभिचार हेतुं सहसोथा तमेवान्यैः उपबृंहयति सप्रसंग सामर्थ्य वामनोहारा ॥ १ ॥ २ भवति प्रत्युत्पन्न विनाशने गांधर्वकोदाहरणं शिष्योऽपि कुत्रापि यदि अभ्युपपयेत तदा गुरुणोपायेन वारवित्तव्यः ॥
For Park Use Only
~ 517 ~
४ स्थाना० उद्देशः ३ आहरण
भेदाः
सू० ३३८
।। २५७ ।।