________________
आगम
“स्थान" - अंगसूत्र-३ (मूलं+वृत्ति:) स्थान [४], उद्देशक [३], मूलं [३१२]
(०३)
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [०३], अंग सूत्र - [०३]
"स्थान" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
श्रीस्थाना-
सूत्रवृत्तिः
ॐ
प्रत सूत्रांक [३१२]
॥२३५॥
दीप अनुक्रम [३३४]
रुतं रूपं च सर्वेषामेव पक्षिणामस्त्यतस्ते विशिष्टे एवेह ग्राह्ये, ततो रुतं-मनोज्ञशब्दस्तेन सम्पन्नः एकः पक्षी न च रू- स्थाना पेण-मनोज्ञेनैव कोकिलवत्, रूपसम्पन्नो न रुतसम्पन्नः, प्राकृतशुकवत, उभवसम्पन्नो मयूरवत्, अनुभयस्वभावः उदेशः३ काकवदिति, पुरुषोऽत्र यथायोगं मनोज्ञशब्दः प्रशस्तरूपश्च प्रियवादित्वसद्वेषत्वाभ्यां साधुर्वा सिद्धसिद्धान्तप्रसिद्धशुद्ध- तरूपपी. धर्मदेशनादिस्वाध्यायप्रवन्धवान् लोचविरलवालोत्तमाङ्गतातपस्तनुतनुत्वमलमलिनदेहताअल्पोपकरणतादिलक्षणसुवि- त्यप्रीतिच. हितसाधुरूपधारी वा योज्य इति । 'पसिय'ति प्रीतिरेव प्रीतिक स्वाधिककप्रत्ययोपादानेऽपि रूढेर्नपुंसकतेति, तस्क-II
तुर्भङ्गिकाः रोमि प्रत्ययं वा करोमीति परिणतः प्रीतिकमेव प्रत्ययमेव वा करोति, स्थिरपरिणामत्वात् उचितप्रतिपत्तिनिपुणत्वात्
सू० ३१२ सौभाग्यवत्वाति, अन्यस्तु प्रीतिकरणे परिणतोऽप्रीतिं करोति उक्तवैपरीत्यादिति, अपरोऽप्रीती परिणतः प्रीतिमेव | करोति, सञ्जातपूर्वभावनिवृत्तत्वात्, परस्य वा अप्रीतिहेतुतोऽपि प्रीत्युत्पत्तिस्वभावत्वादिति, चतुर्धः सुज्ञानः, आत्मन एकः कश्चित् प्रीतिकम्-आनन्दं भोजनाच्छादनादिभिः करोति-उत्सादयति आत्मार्थप्रधानत्वान्न परस्य, अन्यः परस्य परा
प्रधानत्वान्नात्मनोऽपर उभयस्याप्युभयार्थप्रधानत्वादितरो नोभवस्याप्युभयाशून्यत्वादिति, आत्मनःप्रत्ययं-प्रतीति | करोति न परस्येत्याद्यपि व्याख्येयमिति, 'पत्तियं पवेसेमिति प्रीतिकं प्रत्ययं वाऽयं करोतीत्येवं परस्य चित्ते विनिPावेशयामीति परिणतस्तथैवैका प्रवेशयतीत्येक इति, सूत्रशेपोऽनन्तरसूत्रं च पूर्ववत् । चत्तारि रुक्सा पं० ०-पत्तोबए पुष्फोवए फलोवए छायोवए, एवामेव चत्तारि पुरिसजाया पं० सं०---पत्तोवारु
॥२३५॥ ___ क्खसमाणे पुप्फोवारुक्खसमाणे फलोवारुक्खसमाणे छातोवारुक्खसमाणे (सू० ३१३) भारण्णं वहमाणस्स चत्तारि
~ 473~