________________
आगम
(०३)
प्रत
सूत्रांक [२९६]
दीप
अनुक्रम [३१५]
“स्थान” - अंगसूत्र-३ ( मूलं + वृत्तिः)
स्थान [४], उद्देशक [२], मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र [०३], अंग सूत्र [०३ ]
।। २२२ ॥
श्रीस्थाना वा प्रकृत्यन्तरस्थिती वा नयनं स स्थितिसङ्क्रम इति उक्तं च--"ठिसंकमोत्ति बुच्चइ मूलुत्तरपगईओ उ जा हि ठिई। सूत्र- * उब्वट्टिया व ओवट्टिया व पगई जिया वऽन्नं ॥ १ ॥” इति, अनुभागसंक्रमोऽप्येवमेव यदाह - "तत्पर्य उन्बट्टिया वृत्तिः व ओवट्टिया व अविभागा । अणुभागसंकमो एस अन्नपगई णिया वावि ॥ १ ॥” इति, अनुपयंति - अनुभागसङ्क्रमस्व - रूपनिर्द्धारणं, 'अविभाग'त्ति अनुभागाः 'निय'त्ति नीता इति । यत्कर्म्मद्रव्यमन्यप्रकृतिस्वभावेन परिणाभ्यते स प्रदेशसङ्क्रमः, उक्तथ ""जं दलियमन्नपगई णिज्जइ सो संकमो पएसस्स" इति निधानं निहितं वा निधत्तं भावे कर्म्मणि वा तप्रत्यये निपातनात्, उद्वर्त्तनापवर्त्तनावर्जितानां शेषकरणानामयोग्यत्वेन कर्मणोऽवस्थापनमुच्यते, नितरां काचनं-बन्धनं निकाचितं कर्मणः सर्वकरणानामयोग्यत्वेनावस्थापनं, उक्तञ्चोभयसंवादि - "संक्रमणंवि निहत्तीऍ णत्थि सेसाणि वत्ति इयरस्स" इति, निकाचनाकरणस्येति, अथवा पूर्ववद्धस्य कर्म्मणस्तप्तसंमीलित लोहशलाका सम्बन्धसमानं निघत्तं तप्तमिलितसंकुट्टित लोहशलाका सम्बन्धसमानं निकाचितमिति, प्रकृत्यादिविशेषस्तूभयत्रापि सामान्यलक्षणानुसारेण नेय इति, विशेषतो बन्धादिस्वरूप जिज्ञासुना कर्मप्रकृतिसङ्ग्रहणिरनुसरणीयेति ॥ इहानन्तर मल्पबहुत्वमुक्तं, तत्रात्यन्तमल्पमेकं शेषं त्वपेक्षया बहु इत्यल्पबहुत्वाभिधायिन एककतिसर्वशब्दान् चतुःस्थानकेऽवतारयन् 'चसारी'त्यादि सूत्रत्रयमाह,
Jacation internation
१] मूलोत्तरप्रकृतीनां या स्थितिस्तस्या उत्कर्षणमपकर्षणं प्रकृत्यन्तरस्थितावयमं वा स्थितिसंक्रम इत्युच्यते ॥ १ ॥ २] तन्त्रार्थ (खरूपं ) उदर्शिता वा अपवर्तिता वा अविभागाः । अनुभागसंकन एपः अन्यप्रकृति नीता वाऽपि ॥ १ ॥ ३ यत्किमन्य प्रकृती नीयते स प्रदेशस्य ४ निसंक्रमणमपि नास्ति निकायनस्य शेषाण्यपि ॥
For Parata Lise Only
मूलं [२९६] "स्थान" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्तिः
बन्ध, उदय, उदिरणा, उपशमन, उद्वर्तन, प्रकृति- स्थिति आदि विषयस्य व्याख्या
~ 447~
स्थाना०
उद्देशः २ प्रकृतिब
धादि
सू० २९६
॥ २२२ ॥
war