________________
आगम
“स्थान" - अंगसूत्र-३ (मूलं+वृत्ति:) स्थान [२], उद्देशक [४], मूलं [९६]
(०३)
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [०३], अंग सूत्र - [०३]
"स्थान" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति:
प्रत
श्रीस्थाना- लसूत्र- वृत्तिः
सूनाक
4%456-54-%
[९६]
॥८९॥
दीप अनुक्रम [१००]
स्तथा सूत्रत्रयेणाह-'जीवेत्यादि गतार्थम् , नवरं उदीरयन्ति-अप्राप्तावसरं सदुदये प्रवेशयन्ति, अभ्युपगमेन-अङ्गी- २स्थानकरणेन निवृत्ता तत्र वा भवा आभ्युपगमिकी तया-शिरोलोचतपश्चरणादिकया वेदनया-पीडया उपक्रमेण-कर्मोदीर-15 काध्ययने णकारणेन निवृत्ता तत्र वा भवा औपक्रमिकी तया-ज्वरातीसारादिजन्यया, 'एवं मिति उक्तप्रकारत एव वेदयन्ति उद्देशः४ | विपाकतोऽनुभवन्त्युदीरितं सदिति, 'निर्जरयन्ति' प्रदेशेभ्यः शाटयन्तीति । निर्जरणे च कर्मणो देशतः सर्वथा वा भवान्तरे सिद्धी वा गच्छतः शरीरान्निर्याणं भवतीति सूत्रपञ्चकेन तदाह
दोहिं ठाणेहिं आता सरीरं फुसित्ताणं णिज्जाति, तं०-देसेणवि आता सरीरं फुसित्ताणं णिज्जाति सम्वेणवि आया .
सरीरगं फुसित्ताणं णिजाति, एवं कुरित्ताणं एवं फुडित्ता एवं संवदृतिचा एवं निबट्टतित्ता (सूत्र ९७) 'दोही'त्यादिक कण्ठयं, नवरं द्वाभ्यां प्रकाराभ्यां 'देसेणबित्ति देशेनापि कतिपयप्रदेशलक्षणेन केषाशिदेशाना| मिलिकागत्योत्पादस्थानं गच्छता जीवेन शरीराहिः क्षिप्तत्वात् , 'आत्मा' जीवः, 'शरीरं देहं 'स्पृष्ट्वा' श्लिष्ट्वा 'निर्याति' शरीरान्मरणकाले निःसरतीति, 'सब्वेवित्ति सर्वेण-सर्वात्मना सजीवप्रदेशैः कन्दुकगत्योत्पादस्थानं गच्छता शरीराद् बहिः प्रदेशानामप्रक्षिप्तत्वादिति, अथवा देशेनापि-देशतोऽप्यपिशब्दः सर्वेणापीत्यपेक्षा, आत्मा, शरीरं, कोऽर्थः-शरीरदेशं पादादिकं स्पृष्ट्वाऽवयवान्तरेभ्यः प्रदेशसंहारानियोति, स च संसारी, 'सर्वेणापि' सर्वतयाऽपि, अपिदेशेनापीत्यपेक्षः, सर्वमपि शरीरं स्पृष्ट्वा निर्यातीति भावः, स च सिद्धो, वक्ष्यति च-"पायणिज्जाणा णिरएसु "उववजंती"त्यादि, यावत् “सब्बंगणिज्जाणा सिद्धेसु"त्ति । आत्मना शरीरस्य स्पर्शने सति स्फुरणं भवतीत्यत उच्यते
REaratime
~ 181~
