________________
आगम
(०२)
प्रत
सूत्रांक
॥१४॥
दीप
अनुक्रम
[७५१]
सूत्रकृताङ्गे
२ श्रुतस्क
न्धे शीला
श्रीयावृत्तिः
॥३९२॥
“सूत्रकृत्” अंगसूत्र-२ (मूलं+निर्युक्तिः+वृत्तिः)
श्रुतस्कंध [२.], अध्ययन [६], उद्देशक [-], मूलं [गाथा - १४], निर्युक्तिः [२००] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र [०२ ], अंग सूत्र - [०२] “सुत्रकृत्” मूलं एवं शिलांकाचार्य कृत् वृत्तिः
-
यथावस्थिततत्त्वाविर्भावको भवतीति, एवं च व्यवस्थिते तत्त्वस्वरूपं वयमाचक्षाणा न कंचिद्रमः काणकुण्टो चट्टनादिप्रकारेण, | केवलं स्वपरस्वरूपाविर्भावनं कुर्मो, न च वस्तुस्वरूपाविर्भावने परापवादः तथा चोक्तम्- ''नत्रैर्निरीक्ष्य बिलकण्टककीटसर्पान्, सम्यक् पथा व्रजेति तान्परिहृत्य सर्वान् । कुज्ञानकुश्रुतिकुमार्गकुदृष्टिदोषान्, सम्यग्विचारयत कोऽत्र परापवादः ? || १ ||" इत्यादि । यदि वैकान्तवादिनामेव अस्त्येव नास्त्येव नित्यमेवानित्यमेव सामान्यमेव विशेषा एवेत्याद्यभ्युपगमवतामयं परस्परगर्हारूपो दोषो, | नास्माकमनेकान्तवादिनां सर्वस्यापि सदसदादेः कथञ्चिदभ्युपगमात् । एतदेव लोकपथार्द्धन दर्शयति- 'स्वत' इति, स्वद्रव्यक्षेत्रकालभावैरस्ति, तथा 'परत' इति परद्रव्यादिभिर्नास्तीत्येवं पराभ्युपगमं दूषयन्तो गर्हामोऽन्याने कान्तवादिनः, तत्स्वरूपनिरूपणतस्तु रागद्वेषविरहान्न किञ्चिद्गर्हाम इति स्थितम् ॥ १२ ॥ एतदेव स्पष्टतरमाह-न कञ्चन भ्रमणं ब्राह्मणं वा स्वरूपेण-जुगुप्सिताङ्गावयवोद्घट्टनेन जात्या तलिङ्गग्रहणोद्घट्टनेन वा 'अभिघारयामो' गर्हणावुद्ध्योद्घट्ट्यामः, केवलं 'खदृष्टिमार्ग' तदभ्युपगतं दर्शनं 'प्रादुष्कुर्मः' प्रकाशयामः, तद्यथा- "ब्रह्मा लूनशिरा हरिदेशि सम्म्या लुप्तशिनो हरः, सूर्योऽप्युल्लिखितोऽनलोऽप्यखिलभु| क् सोमः कलङ्काङ्कितः । खर्नाथोऽपि विसंस्थूलः खलु वपुः संस्यैरुपस्यैः कृतः, सन्मार्गस्खलनाद्भवन्ति विपदः प्रायः प्रभूणामपि ॥ १ ॥ इत्यादि । एतच तैरेव स्वागमे पापठ्यते वयं तु श्रोतारः केवलमिति । आर्द्रककुमार एव परपक्षं दूषयित्वा स्वपक्षसाधनार्थ लोकपथार्द्धनाह--अयं 'मार्ग' पन्थाः सम्यग्दर्शनादिकः 'कीर्त्तितो' व्यावर्णितः, के ? - 'आर्य' सर्वशेस्त्याज्यधर्मदूरव तिभिः किंभूतो धर्मो :- नामादुत्तरः- प्रधानो विद्यत इत्यनुत्तरः पूर्वापराव्याहतवाद्यथावस्थितजीवादिपदार्थस्वरूपनिरूपणाच्च,
१] अजय प्रकियाsभिव्याहारे प्रययः खड्डा २ काकुण्डादि ।
Education Internation
For Pernal Use Only
~788~
६ आर्द्रका
ध्ययन,
॥३९२॥