________________
आगम (०१)
प्रत
सूत्रांक
[-]
दीप
अनुक्रम H
“आचार" अंगसूत्र- १ (मूलं+निर्युक्तिः + वृत्तिः)
-
श्रुतस्कंध [१], अध्ययन [ - ], उद्देशक [ - ], मूलं [ - ], निर्युक्ति: [७] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..... आगमसूत्र - [०१], अंग सूत्र [०१] “आचार” मूलं एवं शिलांकाचार्य कृत् वृत्तिः
आयारो आचालो आगालो आगरो य आसासो । आयरिसो अंगंति य आइण्णाऽऽजाइ आमोक्खा ||७|| आचर्यते आसेन्यत इत्याचारः, स च नामादिचतुर्द्धा तत्र ज्ञशरीरभव्यशरीरतद्व्यतिरिक्तो द्रव्याचारो ऽनया गाथयाऽनुसर्त्तव्यः - 'णामण धोयणवासण सिक्खावणसुकरणाविरोहीणि । दब्वाणि जाणि लोए दव्वायारं वियाणाहि ॥ १ ॥ भावाचारो द्विधा-लौकिको लोकोत्तरश्च तत्र लौकिकः पाषण्डिकादयः पञ्चरात्रादिकं यत् कुर्व्वन्ति स विज्ञेयो, लोकोत्तरस्तु पञ्चधा ज्ञानादिकः, तत्र ज्ञानाचारोऽष्टधा तद्यथा - 'काले विणए बहुमाणे बहाणे तहा अणिण्हवणे । वंजण अत्थतदुभए अडविहो णाणमायारो ॥ १ ॥ दर्शनाचारोऽप्यष्टधैव तद्यथा - 'निस्संकियनिकखिय निव्वितिगिच्छा अमूढदिडी य । उबवूहथिरीकरणे वच्छलपभावणे अट्ठ ॥ २ ॥' चारित्राचारो ऽप्यष्टधैव, - 'तिशेव य गुत्तीओ पंच समिइओ अड मिलियाओ । पवयणमाईड इमा तासु ठिओ चरणसंपन्नो ॥ ३ ॥ तपआचारो द्वादशधा तद्यथा - 'अणसणमूणोयरिया वित्तीसंखेवणं रसञ्चाओ । कायकिलेसो संलीणया य
१ नामनभावनचासन शिक्षणसुकरणाविरोधीनि । द्रव्याणि यानि ठोके द्रव्याचारं विजानीहि ॥ १ ॥
२ कालो विनयः बहुमानः उपधानं तथा अनिवः । व्यजनमर्थस्तदुभयस्मिन् अष्टविधो शानाचारः ॥ १ ॥ निश्वतो निष्काङ्क्षितो निर्विचिकित्सोऽमूढदृष्टि । उपबृंदा स्थिरीकरणं वात्सल्यं प्रभावनाऽष्टौ ॥ २ ॥ तिस्र एव च गुप्तयः पक्ष समितयोऽष्ट मिलिताः । प्रवचनमातर इमास्ता स्थितवरणसंपन्नः ॥ ३ ॥ अनशनमवमौदर्य वृत्तिसंक्षेपणं रसत्यागः । कामकेशः संलीनता च बाह्यं तपो भवति ॥ ४ ॥ प्रायश्चित्तं विनयो वैयावृत्यं तथैव स्वाध्यायः । ध्वानमुत्सर्गेऽपि च अभ्यन्तरं तपो भवति ॥ ५ ॥ अनिहितवीर्यः पराक्रमते यो यथोक्तमायुक्तः । युनक्ति व यथास्थाम ज्ञातव्यः स वीर्याचारः ॥ ६ ॥
Jan Estication matinal
सूत्रस्य उपोद्घातः, आचार शब्दस्य पर्यायाः, पंचाचार वर्णनम्
For Parts Onl
~13~#
www.indiary.org