________________
(१२६) ढूंढनाका-चैत्य शब्द .. ॥ अब ढूंढनीके चैत्य शब्दका विचार ॥ ..
ढूंढनी--पृष्ट. ११५ ओ. ६ से-चेतति जानाति इति चितः ज्ञानवानित्यर्थःतस्यभावः चैत्यं ज्ञानमित्यर्थः ॥ .
- पृष्ट. ११६ में चैत्यशब्दका दश अर्थ दिखाके, पृष्ट. ११७ में, श्लोक, । चैत्यः ११ प्रासाद विज्ञेय, चेइ १२ हरि रुच्यते । चैत्यं १३ चेतना नाम स्यात्, चेइ १४ सुधा स्मृता ॥१॥ चैत्यं १५ज्ञानं समाख्यातं, चेइ १६ मानस्य मानवं । चैत्यं १७ यति रुत्तमः स्यात् चेइ १८ भगवनुच्यते. ॥ २ ॥ चैत्यं १९ जीव मवानोति, चेइ २० भोगस्यारंभनं । चैत्यं २१ भोग निवर्तस्य, चैत्यं २२ विनउ नीचउ ॥ 3 ॥ चैत्यः २३ पूर्णिमाचंद्रः, चेई २४ गृहस्यारंभनं। चैत्य २५ गृह मगवाहं चेइ २६ गृहस्य छादनं ॥ ४॥ चैत्यं २७ गृह स्तं. भोवापि, चेइ च २८ वनस्पतिः चैत्यं पर्वते २९ वृक्षः चेइक्ष स्थूलयोः॥ ॥ ५ ॥ चैत्यं ३१ वृक्षसारस्य, चेइ ३२ चतुःकोणस्तथा । चैत्यं 33 विज्ञान पुरुषः चेइ ३४ देहस्य उच्यते॥६॥ चैत्यं ३५ गुणज्ञो ज्ञेयः चेइच ३६ जिन शासनं ॥ इत्यादि ११२ ॥ पुनः नाम अलंकार सूरेश्वर वार्तिकादि वेदांते शब्द कल्पद्रुम प्रथम खंड पृष्ट ४६२चैत्यं क्ली-आयतनं, यज्ञ स्थानं देवकुलं ॥ यज्ञायतनं यथा पत्र, युपामणि मयाश्चैत्या, श्वापि हिरण्मयाः चैत्य पुं करिभः कुंजरः । इत्यादि और ग्रंथों में चले है । अब हठवादियोका कथन कौनसे पा. तालमें गया। __समीक्षा-हमारे ढूंढक जैसें, अविचारी दूनीयामें दूसरे-होंगे या नहीं ? । क्योंकि, आप जैन-पतको कलंकभूतहोके, व्याकरणादिक कोभी दूषित कर देते है ॥ देखो ढूंढनीने कीईहुई-चैत्य शब्दकी, व्युत्पत्ति-चेतति जानाति इतिचितः ज्ञानवानित्यर्थः । तस्यभाव चैत्यं ज्ञान मित्यर्थः । समजनेका यह है कि-जब "क"
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org