________________
सप्तम उच्छ्वासः
संकटोपनिपाताधिकारे कैश्चिज्जनैरुक्तम् । किम् ? इतो विषमा चासौ भ्रश्यत्प्रदेशत्वात् दुस्तटी च- दुर्नदीतटं विषमदुस्तटी, इतो महाव्याघ्रतो भयं तदयमेव न्यायो ममाप्यापतित इति ॥ ३३ ॥
तदिदानीं किमिह कर्तव्यम्, कथं वा हास्येनाप्यवन्ध्यवचसामविलङ्घनीयः' खल्वादेशो लोकपालानाम्' इति चिन्तयन्नेकाकी पद्भ्यामेव निर्गत्य निजनिकेतनादापतद्भिः ३ शशाङ्ककिरण 'जालैः "परिजनैरिव उपदर्शितवर्मा कैश्चित्काललवैः कैलासकूटायमानाट्टालकाभोगभव्यं भीमभूपालभवनमवाप्य कन्यान्तःपुरं पुरंदरवरप्रदाना ' ददृश्यमानरूपः प्रासाद - जालकैः ७ प्रविवेश ।
तत्-तस्मात् इदानीं किं इह कर्त्तव्यम् ?, अथवेति पक्षान्तरे, पूर्वपक्षस्तु मोहरूपो, द्वितीयस्त्वर्य तदाज्ञाकरणरूपः । कथं हास्येनाऽपि अवन्ध्यं सफलं वचो येषां ते अवन्ध्यवचसस्तेषां लोकपालानां खलु अनुनये-अनुनयः प्रसादनं तेषामेव आदेश:- आज्ञा अविलंघनीयः-अनतिक्रमणीय:, इति चिन्तयन् सन्, एकाकी पद्भ्यामेव निजनिकेतनाद्आत्मगृहान् निर्गत्य आपतद्भिः आगच्छद्भिः शशांककिरणजालैः उपदर्शितं - अवलोकितं वर्त्म यस्यासौ उपदर्शितवर्त्मा । किरणजालैः कैरिव ? उत्प्रेक्ष्यते - परिजनैरिव । यथा परिजनैर्गच्छतः स्वजनस्य वर्त्म दर्श्यते तथा एभिरपि । एवंविधः सन् नलः कैश्चित्काललवैः- कालविशेषैः कैलास कूटमिव - रजताद्रिशिखरमिव आचरन्तः कैलासकूटायमाना अत्युच्चा इत्यर्थः, एवंविधा ये अट्टालका:- प्राकाराग्रे रणगृहास्तेषां आभोगेन - विस्तारेण भव्यं - सुन्दरं भीमभूपालस्य भवनं गृहं अवाप्य - प्राप्य, कन्यानामन्तःपुरं-अवरोधः कन्यान्तःपुरं तत् पुरन्दरस्य - शक्रस्य यत् वरप्रदानं यथा 'तत्र प्रविशन्तं न कश्चित् त्वां विलोकयिष्यतीत्येवंरूपं तस्य प्रभावात् शक्तेः न दृश्यमानं रूपं - आकृतिर्यस्य स अदृश्यमानरूपः प्रासादस्य जालकैः - गवाक्षविवरैः प्रविवेश - प्राविक्षत् । "प्रभावस्तेजसि शक्तौ” [३|७४१] इत्यनेकार्थः । “जालं तु गवाक्षे क्षारके गणे दम्भानाययोश्च” [२/५००] इति हैमानेकार्थः ।
५६५
-
Jain Education International
प्रविश्य च दूरादभिमुखागतेनानवरतदह्यमानकृष्णागुरुधूपधूमवर्त्तिनर्तकेन बहलयक्षकर्दमाम्बुसिक्तसौधस्कन्धसंधिविचारिणा' गन्धवाहेन कृताभ्युत्थान इव, परिक्रम्य स्तोकमन्तरम् 'इत इतो देवी वर्त्तते' इति
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org