Page Text
________________
दमयन्ती - कथा - चम्पूः
"
ते च धार्तराष्ट्रा अपि कृतपाण्डुपक्षपाताः, द्विजातयोऽपि सुराजिताः, केचिदुच्चचञ्चुपुटविघटितनिकटबालस्थल 'कलमकुट्मलाः २सरसबिसकिसलयानि कवलयन्तः केऽप्युन्नमित र सरलगलनालयो नलिनवनविमुखाः खमालोकयन्तः ५, केचिदुत्क्षिप्तपक्षविक्षेपपवनकम्पितकन्दला: सलीलमुत्पतन्तः, केचिन्मदमधुरनिजनिनादनिर्जितशिञ्जाननूपुरा:, पुरः पुरोऽस्य धावन्तो विचरितुमारभन्त ।
१२४
ते च कृष्णैश्चरणाननैर्युक्ता हंसा - धार्तराष्ट्राः तथा कृतः पाण्डुपक्षाणां - शुभ्रपक्षतीनां पात:-न्यासो यैस्ते तथाविधाः, तथा द्विजातयः - पक्षिणः, तथा सुष्ठु राजिता: - शोभिताः सुराजिताः । अपिः- विरोधे । ये धार्तराष्ट्राः कुरवो भवन्ति ते कथं कृतः पाण्डुनृपस्य पक्षपात:-तत्पक्षस्वीकारो यैस्ते ईदृग्विधा भवन्ति, पाण्डुगृह्या न भवन्तीत्यर्थः । तथा ये द्विजातय:-विप्रा भवन्ति ते कथं सुरया - मदिरया जिता:- आयत्तीकृतास्तत्पायिनो भवन्तीत्यर्थः । तेषां मध्ये केचिद्धंसाः उच्चचञ्चुपुटेन - उन्नतचञ्चुसम्पुटेन विघटितानि - नियोजितानि निकटे - नलस्य समीपे बालानां - नवोत्पन्नानां स्थलकमलानां कुड्मलानिमुकुलानि यैस्ते, तथाविधाः सन्तः सरसानि - आस्वादवन्ति यानि विसानि -मृणालानि किसलयानि च - पल्लवास्तानि कवलयन्त: - भक्षयन्तः । तथा केचित् १ हंसा: खंव्योममालोकयन्त:-वीक्षमाणाः । किम्भूताः सन्तः ? उन्नमिता - ऊर्ध्वकृता सरला - ऋज्वी गलनालि-कण्ठकाण्ठं यैस्ते तथाविधाः । पुनः नलिनवनाद्विमुखाः- पराङ्मुखाः, अतएवोड्डयनायाकाशावलोकनं कुर्वन्तः । तथा केचिद्-हंसाः उत्क्षिप्तौ - उच्चैः कृतौ यौ पक्षौ-पक्षती तयोर्विक्षेपेण - विधूननेन संजातो यः पवनस्तेन कम्पितानि - दोलितानि कन्दलानि - प्ररोहा यैस्ते, तथाविधाः सन्तः सलीलं - लीलया सहितं यथास्यात्तथा उत्पतन्तःउड्डीयमानाः । तथा केचित् उन्मदेन - उत्कृष्टहर्षेण मधुरः - श्रोत्रानुकूलो यो निजनिनादस्तेन निर्जितं शिञ्जानं-रणत्कारं कुर्वाणं नूपुरं - तुलाकोटिर्यैस्ते, तथाविधाः सन्तः अस्य नलस्य पुरः पुरः-अग्रतो अग्रतो धावन्त: - प्लवमाना: विचरितुं क्रीडितुमारभन्त ।
राजापि परिधावितविहङ्गग्रहणाग्रहव्यग्रसमग्रजनपरिजन: ६ परिहासोन्मीलन्त कान्तिस्तबकिताधरपल्लवो विहसन्नेव' तेषामन्यतममनुच्चचटुलचरणचारीचर्यया चारु संचरन्तमीषदुत्क्षिप्तपक्षविक्षेपविलास - विहसित' विलासिनीलास्यलीलामुन्नमिताग्रग्रीवं जग्राह हेलया हंसम् ।
१. केऽपि अनू. ।
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jalnelibrary.org
| SR No. | 004071 |
| Book Title | Damyanti Katha Champu |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vinaysagar |
| Publisher | L D Indology Ahmedabad |
| Publication Year | 2010 |
| Total Pages | 776 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 14 MB |