Damyanti Katha Champu

SR No.: 004071
Original Sutra Author: N/A
Author: Vinaysagar
Publisher: L D Indology Ahmedabad
Publication Year: 2010
Total Pages: 776
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 14 MB

Page 243

दमयन्ती-कथा-चम्पू: इमं-तत्कथाकथकं पान्थं कथमपि महता कष्टेन प्रस्थितं-प्रस्थानमनतिक्रम्य यथाप्रस्थितं यस्मै देशाय प्रस्थितोऽभूत्तं देशं प्रेषयामास-मुमोच । याहि स्वैरं स्वदेशमिति ।
स्वयमपि तत्कालान्तरालमिलितैर्नक्षत्रैरिव सार्द्रमृगशिरोहस्तैः सश्रवणचित्रकृत्तिकोपस्करवाहिभिः पापद्धिकपरिजनैरनुगम्यमानो राजा निजावासमयासीत् ।
ततः प्रभृति च
तस्मिन् प्रेषिते सति स्वयमपि राजा-नलः तत्कालं-तत्क्षणादन्तराले-अध्वमध्ये मिलितैः-समन्वितैः१ पापद्धिकपरिजनैरनुगम्यमानः-अनुस्रियमाणः निजावासं-निजहर्म्यमयासीत्-अगात् । किम्भूतैः पापद्धिकपरिजनैः ? सार्द्राणि-सानत्वात् श्च्योतन्ति मृगशिरांसि-हरिणमूर्जानोरे येषु तथाविधा हस्ता येषां ते तैः । तथा सश्रवणां-सकर्णी चित्रस्य-चित्रका यस्य कृत्तिकां-त्वचं उपस्करं च-मृगयोपयोगिपाशादि वहन्ति ये ते तथाविधैः । आर्द्रशब्दो भाववचनः । क: कैरिव राजा ? नक्षत्रैरिव । यथा राजा चन्द्रोऽपि तस्मिन्-ज्योतिष्प्रसिद्ध काले-कलासमूहे अष्टशतीलक्षणे यदन्तरालं तत्र मिलितैर्नक्षत्रैरनुगम्यमानो निजावासं-वारुणीं गच्छति । किम्भूतैर्नक्षत्रैः ? सह आर्द्रया नक्षत्रेण वर्तत इति सार्द्र, मृगशिरो हस्तश्च नक्षत्रं येषु तानि तैः । तथा श्रवणश्च चित्रा च श्रवणचित्रं समाहारद्वन्द्वः । सह श्रवणचित्रेण वर्तन्त इति सश्रवणचित्रास्ताश्च ताः कृत्तिकाश्च तासामुपस्करं-समवायं वहन्ति यानि तानि तथा तैः । ततः प्रभृति च-यद्दिने तद्वार्ता पथिकाच्छुश्राव तद्दिनादारभ्य
हृद्योद्यानमरुत्तरङ्गितसरित्तीरे? तरूणामधस्तल्पेऽनल्पसरोजिनीनवदलप्रायेऽपि खिन्नात्मनः । धीरस्यापि मनाङ्मनस्तृणकुटीकोणान्तराले बला
ल्लग्नोऽस्येति विभाव्यते परवशैरङ्गैरनङ्गानलः ॥६३॥ हृद्योद्यानेति । शार्दूलविक्रीडितम् । धीरस्यापि-दृढस्यापि अस्य-नलस्य मन एव तृणकुटीकोणान्तरालं-कायमानानं मध्यं तस्मिन् बलात्,-प्रसह्य परवशैः-अस्वाधीनैरङ्गैःप्रतीकैः साधनभूतैरनङ्ग एव अनल:-वह्निः, अनङ्गानलो मनाक्-स्तोकं लग्न इति
१. समवेतैः अनू० । २. हरिणमूर्धानो अनू० । dain Education intena.१. अपि नास्ति अनू० । २. प्रावृषेण्य: अनू० । ३. तत्किरीटस्य अनू० ।