________________
ઉદયસ્વામિત્વ
૭૨
૩.
X
1
SO
% પ્રથમનરકમાં ઉદયય— . સં. 1 ગુણઠાણું | પ્રવૃતિઓ/ અનુદય | વિચ્છેદ | પુનરુદય ઓઘથી
૪૬ | ૧ | મિથ્યાત્વ | ૭૪ ] મિશ્રદ્ધિક | - સાસ્વાદન
નરકાનુપૂર્વી | મિથ્યાત્વ મિશ્ર ૬૯
અનંતાનુબંધીચતુષ્ક | મિશ્રમોહનીય અવિરત – મિશ્રમોહનીય સમ્યક્વમોહ
નરકાનુપૂર્વી % શર્કરા પ્રભાદિ ૬ નરકમાં ઉદયરત્ન છે | સં. ગુણઠાણું |પ્રકૃતિઓ | અનુદય | વિચ્છેદ | ઓઘથી+૧-૩
- રત્નપ્રભાની જેમ – | ૪ | અવિરત | ૬૯ | | મિશ્રમોહનીય | સમ્યક્વમોહનીય
આ પ્રમાણે નરકગતિમાર્ગણામાં સામાન્યથી અને વિશેષથી કર્મપ્રકૃતિઓના ઉદયને કહીને, હવે તિર્યંચગતિમાર્ગણામાં ઉદયસ્વામિત્વને જણાવવા કહે છે
# તિર્યંચગતિમાર્ગણામાં ઉદયસ્વામિત્વ છે તિર્યંચગતિમાર્ગણામાં ૧૨૨ પ્રકૃતિમાંથી વૈક્રિયદ્રિક, નરકત્રિક, દેવત્રિક, મનુષ્યત્રિક, ઉચ્ચગોત્ર, જિનનામ અને આહારદ્ધિક... એમ કુલ ૧૫ પ્રકૃતિ વિના ૧૦૭ પ્રકૃતિઓ ઓઘથી ઉદયમાં હોય છે.
૪ હેતુગવેષણા છે 24 વૈક્રિયદ્ધિકનો ઉદય દેવ-નારકોને જ હોય છે, બીજાને નહીં. જો કે વૈક્રિયલબ્ધિવાળા તિર્યંચોને વૈક્રિય શરીર બનાવતી વખતે વૈક્રિયદ્ધિકનો ઉદય હોઈ શકે, પણ અહીં ભવધારણીય શરીરની જ વિવક્ષા કરી હોવાથી તે ઉત્તરવૈક્રિયશરીર ન લેવાય.
7 તિર્યંચોને તિર્યંચગતિ, તિર્યંચાનુપૂર્વી અને તિર્યંચાયુષ્યનો જ ઉદય
* કેટલાક આચાર્યોના મતે આ યંત્ર બીજી ત્રીજી નરકમાં પણ સમજવું અને સિદ્ધાંત મતે છેક છઠ્ઠી નરક સુધી સમજવું..
કે કેટલાંક આચાર્યોના મતે આ યંત્ર ચોથી વગેરે નરકોમાં કહેવું અને સિદ્ધાંતમને માત્ર સાતમી નરકમાં જ કહેવું.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
