________________
ગુજરાતી વિવેચનાદિ સમન્વિત
૧૫
મતાંતરો જે (૧) કેટલાક આચાર્ય ભગવંતોનું એવું માનવું છે કે - “ક્ષાયિક સમ્યક્તીનું બીજી અને ત્રીજી નરકમાં પણ ગમન થઈ શકે છે એટલે તેઓશ્રીના મતે બીજી અને ત્રીજી નરકમાં પણ ચોથે ગુણઠાણે નરકાનુપૂર્વીનો ઉદય સંભવી શકે છે.
તેથી તેઓના મતે પહેલી-બીજી અને ત્રીજી એ ત્રણ નરકોમાં ચોથે ગુણઠાણે ૭૦ કર્મપ્રકૃતિઓનો ઉદય હોય અને સમ્યક્તી જીવ ચોથી વગેરે નરકોમાં ન જતો હોવાથી ત્યાં નરકાનુપૂર્વીનો ઉદય ન હોય, એટલે ત્યાં ૬૯ કર્મપ્રકૃતિઓનો ઉદય કહેવો..
આ જ મતનો ઉલ્લેખ પ.પૂ. વીરશેખરસૂરિ મ.એ સ્વરચિત ઉદયસ્વામિત્વમાં મુખ્યરૂપે કરેલો છે...
(૨) સિદ્ધાંતમતે ક્ષાયોપથમિક સમ્યગ્દષ્ટિ જીવ છેક છઠ્ઠી નરક સુધી જઈ શકે છે.* એટલે ચોથા ગુણઠાણે નરકાનુપૂર્વીનો ઉદય છઠ્ઠી નરક સુધી હોઈ શકે છે.
તેથી ૧ થી ૬ નરકમાં ચોથે ગુણઠાણે ૭૦ પ્રકૃતિ ઉદયમાં હોય અને સાતમી નરકમાં ચોથે ગુણઠાણે નરકાનુપૂર્વીનો ઉદય ન હોવાથી ૬૯ પ્રકૃતિ ઉદયમાં હોય.. वृत्तौ) वंशादिषट्पृथ्वीषु घर्मावत् षट्सप्ततिः उदययोग्या, असंयते नारकानुपूर्व्यदयो नहि, प्राग्बद्धनरकायुष्कस्यापि सम्यग्दृष्टेस्तत्रानुत्पत्तेः।' -जीवतत्त्वप्रदीपिका गोम्मटसारवृत्तिः (कर्मकाण्डे
સ્તોર૬રૂ –વૃત્તી) I ___क्षायिकसम्यग्दृष्टिः प्रथमनरकं यावद् गच्छति ।' प्रेमगुणावृत्तिः (कर्मप्र० उपशमना. સ્તો, રૂર –વૃત્તી) * 'केषाञ्चिन्मतेन क्षायिकसम्यग्दृष्टयो तृतीयपृथिव्यां गच्छन्तीति ।'
- પઝલસ્વોપવૃત્ત સ્નો રૂ ★ 'भंते ! रयणप्पभाए पुढवीए... किं सम्मद्दिट्ठी नेरतिया उववज्जति ? गोयमा ! सम्मद्दिट्ठीवि नेरइया उववज्जंति... एवं सक्करपभाए वि, एवं जाव तमाए वि।'
-મીવિત શત ૨૩, È૦ ૨, પ્ર. ૨૬-૧૭ | 'विराधितसम्यक्त्वो हि षष्ठपृथ्वीं यावद् गृहीतेनापि सम्यक्त्वेन सैद्धन्तिकमतेन कश्चिદુત્વદ્યતે ' – વિશેષાવરમાણે (શ્નો જરૂ૦-વૃત્તી) I
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org