SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 534
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ ३४० / जैनपरम्परा और यापनीयसंघ / खण्ड १ अ०४/प्र०२ १५ धम्मपद-अट्ठकथा में निर्ग्रन्थ का नग्नरूप अट्ठकथा-साहित्य की रचना चौथी-पाँचवी शताब्दी ई० में हुई है। धम्मपदअट्ठकथा के रचयिता बुद्धघोष हैं। इसमें एक विसाखावत्थु नाम की कथा है, जिसमें निर्ग्रन्थों को नग्नरूप में वर्णित किया गया है। कथा इस प्रकार है "मिगारसेट्ठिपि पुत्तस्स आवाहमङ्गलं करोन्तो धुरविहारे वसन्तम्पि तथागतं अमनसिकरित्वा दीघरत्तं नग्गसमणकेसु पतिट्ठितेन पेमेन चोदियमानो "महं अय्यानम्पि सक्कारं करिस्सामी" ति एकदिवसं अनेकसतेसु नवभाजनेसु निरुदकपायासं पचापेत्वा पञ्चसते अचेलके निमन्तापेत्वा अन्तोगेहं पवेसत्वा, “आगच्छतु मे सुणिसा, अरहन्ते वन्दतू" ति विसाखाय सासनं पहिणि। सा 'अरहन्तो' ति वचनं सुत्वा सोतापन्ना अरियसाविका हट्टतुट्ठा हुत्वा तेसं भोजनट्ठानं आगन्त्वा ते ओलोकेत्वा, "एवरूपा हिरोतप्पविरहिता अरहन्ता नाम न होन्ति, कस्मा मं ससुरो पक्कोसापेसी" ति, 'धी, धी' ति सेटुिं गरहित्वा अत्तनो वसनट्ठानमेव गता। अचेलका तं दिस्वा सब्बे एकप्पहारेनेव सेटुिं गरहिंसु-"किं त्वं गहपति, अवं नालत्थ, समणस्स गोतमस्स साविकं महाकाळकण्णिं इध पवेसेसि, वेगेन नं इमस्मा गेहा निक्काड्ढापेही" ति। सो 'न सक्का मया इमेसं वचनमत्तेनेव निक्काड्ढापेतुं, महाकुलस्स सा धीता' ति चिन्तेत्वा, "अय्या, दहरा नाम जानित्वा वा अजानित्वा वा करेय्युं, तुम्हे तुण्ही होथा" ति ते उय्योजेत्वा सयं महारहे आसने निसीदित्वा सुवण्णपातियं निरुदकं मधुपायासं परिभुञ्जि। "तस्मिं समये एको पिण्डपातिकत्थेरो पिण्डाय चरन्तो तं निवेसनं पाविसि। विसाखा ससुरं बीजयमाना ठिता तं दिस्वा 'ससुरस्स आचिक्खितुं अयुत्त' न्ति यथा सो थेरं पस्सति, एवं अपगन्त्वा अट्ठासि। सो पन बालो थेरं दिस्वापि अपस्सन्तो विय हुत्वा अधोमुखो भुञ्जतेव। विसाखा 'थेरं दिस्वापि मे ससुरो सनं न करोती' ति अत्वा, "अतिच्छथ भन्ते, मय्हं ससुरो पुराणं खादती" ति आह। सो निगण्ठेहि कथितकाले अधिवासेत्वापि 'पुराणं खादती' ति वुत्तक्खणेयेव हत्थं अपनेत्वा, "इमं पायासं इतो नीहरथ, एतं इमस्मा गेहा निक्कड्डथ, अयं मं एवरूपे मङ्गलकाले असुचिखादकं नाम करोती" ति आह।"९९ अनुवाद "मिगार सेठ अपने पुत्र के विवाह का मंगल (उत्सव) कर रहा था। यद्यपि पड़ौस के विहार में तथागत (बुद्ध) निवास करते थे, तो भी उनकी उपेक्षा कर सेठ ने नग्न श्रमणों के प्रेम से प्रेरित हो 'मैं आर्यों का भी सत्कार करूँगा' ऐसा सोचकर ९९. विसाखावत्थु / क्र.८/खुद्दकनिकाये धम्मपद-अट्ठकथा / भाग १ / पृ. २२३-२२४। Jain Education International For Personal & Private Use Only www.jainelibrary.org
SR No.004042
Book TitleJain Parampara aur Yapaniya Sangh Part 01
Original Sutra AuthorN/A
AuthorRatanchand Jain
PublisherSarvoday Jain Vidyapith Agra
Publication Year2009
Total Pages844
LanguageHindi
ClassificationBook_Devnagari
File Size15 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy