________________
छे. (अलेवृत्तिथी पर्यायार्थिनय, धर्मीने ( द्रव्यने ) गौर કરીને ધર્માત્મક પર્યાયના પ્રાધાન્યને દર્શાવે છે જ્યારે દ્રવ્યાથિંકનય, પર્યાયને ગૌણ કરી ધર્મી (દ્રવ્ય) માત્રના પ્રાધાન્યને हर्शावे छे. (२०+५६३) द्रव्यार्थिकनयस्य गौणत्वे पर्यायार्थिकस्य प्राधान्ये त्वभेदोपचारः कार्योऽभेदासम्भवात् ॥ २१ ॥
અ:— દ્રવ્યાર્થિકનય ( મુખ્ય અભેદ્ય વૃત્તિ સમક દ્રષ્યાર્થિકય)ના ગૌણપણામાં અને મુખ્યભેદસમ ક પર્યાયાકિનયના પ્રધાનપણામાં અભેદ ઉપચાર કરવા અર્થાત્ અભેદ ઉપચાર કરી સકલ દેશના લક્ષણના સમન્વય કરવા. કેમકે; अलेह मलेः वृत्तिने। असल छे. (२१+५६४)
तथाहि नैकत्रैकदा विरुद्ध नानागुणानामभेदसम्भवो धर्मिभेदात् । नापि स्वरूपेण, प्रतिगुणं स्वरूपभेदात् नाप्यर्थेन, स्वाधारस्यापि भेदात् नवा सम्बन्धेन सम्बन्धिभेदेन सम्बन्धभेदात् नाप्युपकारेण तत्तज्जन्यज्ञानानां भेदात्, नापि गुणिदेशेन, तस्यापि प्रतिगुणमनेकत्वात् नापि संसर्गेण, संसर्गिभेदेन भेदात् नापि शब्देन, अर्थभेदेन तस्य भेदादिति । तस्मादभेदमुपचर्य तद्धर्माभिन्नानेकयावद्धर्मात्मकवस्तुबोधजनकत्वं वाक्यानामिति ॥ २२ ॥ પર્યાયાથિકનયની અપેક્ષાએ અભેદના અસંભવનું वर्शनઅ:-(૧) કાલની અપેક્ષાએ ભેદ–એકકાલમાં એક આધા
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
Jain Education International