________________
कोडिसिलुद्धरणपव्वं -४८/५१-७६
३९५ वेण्णायडम्मि नयरे, सच्चरुई वसइ तत्थ गहवइओ । नामेण विणयदत्तो, तस्स सुओ रूवसंपन्नो ॥६३॥ अह विणयदत्तमित्तो, विसालभूइ त्ति नामओ विप्पो । तस्स घरिणीए समयं, आसत्तो सो तहिं अहियं ॥६४॥ वयणेण तीए नेउ, रण्णं छम्मेण विणयदत्तो सो । आरुहिऊण तरुवरे, बद्धो रज्जूहि विप्पेणं ॥६५॥ तं बन्धिऊण गेहं, पविसइ अलियं च उत्तरं दाउं । अच्छइ तीए समाणं, भुञ्जन्तो रसुहं विप्पो ॥६६॥ एत्थन्तरम्मि पहिओ, तं देससमागओ कहवि मूढो । उवरिं पलोयमाणो, पेच्छइ पुरिसं तरुनिबद्धं ॥६७॥ आरुहिऊण तरुवरं, मुञ्चइ तं बन्धणाउ सो पहिओ। तुट्ठो य विणयदत्तो, तेण समं पत्थिओ सघरं ॥१८॥ दट्टण विणयदत्तं, नट्ठो विप्पो तओ अइतुरन्तो । पहिओ वि परिग्गहिओ, मऊरसहिओ गिहत्थेणं ॥६९॥ अह अन्नया मऊरो, तस्स वि हरिओ नरिन्दपुत्तेणं । सोगाउरो य पहिओ, जाओ मित्तं भणइ एत्तो ॥७०॥ जइ इच्छसि जीवन्तं, तं आणेहिऽह लहु मऊरं मे । बद्धो य तरुवरग्गे, मया विमुक्को वणे तइया ॥७१॥ तस्सवयारस्स तुमं, पडिउवयारं करेहि नाऊणं । आणेहि मित्त ! सिग्धं, तं पि मऊरं हिययइटुं ॥७२॥ तो भणइ विणयदत्तो, गेण्हसु अन्नं सिहिं व रयणं वा । कत्तो सो हु मऊरो, जो गहिओ रायपुत्तेणं ? ॥७३॥ न यसो गेण्हइ अन्नं, मोरं रयणं व कणयदव्वं वा । जंपइ पुणो पुणो च्चिय, निययसिहि मज्झ आणेहि ॥७४॥ जह सो मऊरमूढो, पहिओ न य मुयइ दढमसग्गाहं । तेण सरिसो नरुत्तम !, तुम पि जाओ निरुत्तेणं ॥७५॥ अहवा रूवमईणं, खेयरधूयाण गुणकरालाणं । होहि तुमं भत्तारो, मोत्तूण तुमं असग्गाहं ॥७६॥ अथ विनयदत्तमित्रो विसालभूतिरिति नाम विप्रः । तस्य गृहिण्याः समकमासक्तः स तत्राधिकम् ॥६४।। वचनेन तस्या नीत्वाऽरण्ये छद्मना विनयदत्तः सः । आरुह्यः तरुवरे बद्धो रज्जूभि विप्रेण ॥६५।। तं बद्ध्वा गृहं प्रविशत्यलिकं चोत्तरं दत्वा । आस्ते तया समानं भुञ्जनतिसुखं विप्रः॥६६॥ अत्रान्तरे पथिकस्तं देशसमागतः कथमपि मूढः । उपरि प्रलोक्यमानः पश्यति पुरुषं तरुनिबद्धम् ॥६७॥ आरुह्य तरुवरं मुञ्चति तं बन्धनात्स पथिकः । तुष्टश्च विनयदत्तस्तेन सम प्रस्थितः स्वगृहम् ॥६८॥ दृष्ट्वा विनयदत्तं नष्टो विप्रस्ततोऽतित्वरमाणः । पथिकोऽपि परिगृहीतो मयूरसहितो गृहस्थेन ॥६९।। अथान्यदा मयूरस्तस्यापि हृतो नरेन्द्रपुत्रेण । शोकातुरश्च पथिको जातो मित्रं भणतीतः ॥७०॥ यदीच्छसि जीवन्तं तमानयाथ लघु मयूरं मे । बद्धश्च तरुवराग्रे मया विमुक्तो वने तदा ॥७१।। तस्योपकारस्य त्वं प्रत्युपकारं कुरु ज्ञात्वा । आनय मित्र ! शीघ्रं तमपि मयूरं हृदयेष्टम् ।।७२।। तदा भणति विनयदत्तो गृहाणान्यं शिखिनं वा रत्नं वा । कुतः स खलु मयूरो यो गृहीतो राजपुत्रेण ? ॥७३॥ न च स गृह्णात्यन्यं मयूरं रत्नं वा कनकद्रव्यं वा । जल्पति पुनः पुनरेव निजशिखिनं ममानय ॥७४।। यथा स मयूरमूढः पथिको न च मुञ्चति दृढमसद्ग्राहम् । तेन सदृशो नरोत्तम ! त्वमपि जातो निश्चयेन ॥७५।। अथवा रुपवतीनां खेचरदुहितॄणां गुणकरालाणाम् । भव त्वं भर्ता मुक्त्वा त्वमसद्ग्राहम् ॥७६।।
Jain Education Intemational
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org