________________
४९६
हत्थी हत्थीण समं, जुज्झइ रहिओ समं रहत्थेणं । तुरयवलग्गोसुहडो, तुरयारूढं विवाएइ ॥२७॥ असि-कणय-चक्क-तोमर-अन्नोन्नावडियसत्थघायग्गी । अह तक्खणम्मि जाओ, संगामो सुहडदुव्विसहो ॥ २८ ॥ उम्मेण्ठा मत्तगया, भमन्ति तुरयाऽऽसवारपरिमुक्का । भज्जन्ति सन्दणवरा, छिज्जन्ति धया कायदण्डा ॥ २९ ॥ खणखणखण त्ति सद्दो, कत्थइ खग्गाण आवडन्ताणं । विसिहाण तडतडरवो, निवडन्ताणं गयङ्गेसु ॥३०॥ मणिकुण्डलुज्जलाई, पडन्ति सीसाइं मउडचिन्धानं । नच्चन्ति कबन्धाई, रुहिरवसालित्तगत्ताई ॥३१॥ अन्नो अन्नं पहणइ, अन्नो अन्नं भुयाबलुम्मत्तो । आयड्डिऊण निहणइ, जोहा जोहं करी करिणो ॥३२॥ उभयबलेसु भडेहिं, उप्पयनिवयं रणे करेन्तेहिं । गयणङ्गणं निरुद्धं, पाउसकाले व्व मेहेहिं ॥३३॥ एयारिसम्म जुझे, सुय-सारणमाइएसु सुहडेसु । मारीजीण य भग्गं, सेन्नं चिय वाणरभडाणं ॥३४॥ सिरिसेलेण बलेण य, भूयनिणाएण तह य नीलेणं । कुमुयाइवाणरेहि, भग्गं चिय रक्खसाणीयं ॥ ३५ ॥ सुन्दो कुम्भ निसुम्भो, विक्कम कमणो य जम्बुमाली य । मयरुद्धओ य सूरो, असणिनिघायाइणो सुहडा ॥३६॥ एए रक्खसवसभा, निययबलुच्छाहकारणुज्जुत्ता । वाणरभडेहि समयं जुज्झं काऊण आढत्ता ॥३७॥ भुयवरबलसम्मेया, वियडा कुडिलङ्गया सुसेणा य । चण्डुम्मियङ्गयाई, समुट्ठिया कइवरा एए ॥३८॥ रक्खस-कइद्धयाणं, जुज्झं अइदारुणं समावडियं । अन्नोन्नकरग्गाहं, घणसत्थपडन्तसंघायं ॥ ३९॥ एयन्तरम्मि हणुओ, गयवरजुत्तं रहं समारुहिउं । लोलेइ रक्खसबलं, पउमसरं चेव मत्तगओ ॥४०॥ एक्केण तेण सेणिय !, सूरेण महाबलं निसियराणं । गरुयपहाराभिहयं, भयजरगहियं कयं सव्वं ॥४१॥
पउमचरियं
हस्ती हस्तिना समं युध्यते रथिकः समरथस्थेन । तुरगावलग्नसुभटस्तुरगारूढं विपादयति ||२७|| असिकनकचक्रतोमरान्योन्यापतितशस्त्रघाताग्निः । अथ तत्क्षणे जातः संग्रामः सुभटदुर्विसहः ॥२८॥ 'उन्मेण्ठा मतगजा भ्रमन्ति तुरगा असवारपरिमुक्ताः । भज्यन्ते स्यन्दनवराश्च्छिद्यन्ते ध्वजाः कनकदण्डाः ||२९|| खणखणेति शब्दः कुत्रचित्खणानामापतताम् । विशिखानां तडतडरवो निपततां गजाङ्गेषु ||३०|| मणिकुण्डलोज्वलानि पतन्ति शीर्षाणि मुकुटचिह्नानि । नृत्यन्ति कबन्धानि रुधिरवसालिप्तगात्राणि ॥३१॥ अन्योन्यं प्रहन्त्यन्योन्यं भुजाबलोन्मत्तः । आकृष्य निहन्ति योधा योधं करिणं करिणः ||३२|| उभयबलेषु भटैरुत्पन्निपतनं रणे कुर्वद्भिः । गगनाङ्गणं निरुद्धं प्रावृट्काल इव मेधैः ||३३|| एतादृशे युद्धे शुक-सारणादिभिः सुभटैः । मारीचिणा च र्भग्नं सैन्यमेव वानरभटानाम् ॥३४॥ श्रीशैलेन बलेन च भूतनिनादेन तथा च नीलेन । कुमुदादिवानरै र्भग्नमेव राक्षसानीकम् ॥३५॥ सुन्दः कुम्भ निशुम्भो विक्रमः क्रमणश्च जम्बूमाली च । मकरध्वजश्चशूरोऽशनिनिघातादयः सुभटाः ||३६|| एते राक्षसवृषभा निजबलोत्साहकारणोद्यताः । वानरभटैः समकं युद्धं कर्तुमारब्धाः ||३७|| भुजवरबलसम्मेता विकटाः कुटिलाड्गदाः सुषेणाश्च । चण्डोर्म्यङ्गदादयः समुत्थिताः कपिवरा एते ||३८|| राक्षस - कपिध्वजानां युद्धमतिदारुणं समापतितम् । अन्योन्यकरग्राहं घनशस्त्रपतत्संघातम् ॥३९॥ एतदन्तरे हनुमान् गजवरयुक्तं रथं समारुह्य । लोलयति राक्षसबलं पद्मसर एव मत्तगजः ||४०|| एकेन तेन श्रेणिक ! शूरेण महाबलं निशिचराणाम् । गुरुकप्रहाराभिहतं भयज्वरगृहीतं कृतं सर्वम् ॥४१॥ - महावत (हस्तिपक: )
१. मेण्ठ
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org