________________
विज्जाहरलोगवण्णणं-३ / २१-४३
कालः
भरवसु तहा, हाणी वुड्डी य होइ नायव्वा । सेसेसु होइ कालो, खेत्तेसु अवट्ठिओ निच्चं ॥३३॥ जम्बुद्दीवावाहिवई, अणाढिओ सुरवरो महिड्डीओ । देवसहस्ससमग्गो, सामित्तं कुणइ सव्वेसिं ॥३४॥ आसि पुरा भरहमिणं, उत्तरकुरुसरिसभोगसंपुण्णं । वरकप्परुक्खपउरं, सुसमासुसमासु अइरम्मं ॥३५॥ तिष्टणेव गाउयाई, उच्चत्तं ताण होइ मणुयाणं । चउरंसं संठाणं, आउठिई तिणि पल्लाई ॥३६॥
-
तुडियङ्ग१ भोगिङ्गा २, विहूसणङ्गा३ मयङ्ग४ वत्थङ्गा५ । गिह६ जोइ७ दीवियङ्गा८ भायण९मल्लङ्ग१० कप्पदुमा ॥३७॥
एहिं मणभिरामं जहिच्छियं दसविहं महाभोगं । भुञ्जन्ति निच्च सुहिया, गयं पि कालं न याणन्ति ॥ ३८ ॥ आउम्मि थोवसेसे, मिहुणं जणिऊण 'पवरलायण्णं । कालं काऊण तओ, सुरवरसोक्खं पुण लभन्ति ॥३९॥ सीहादओ वि सोमा, न वि ते कुप्पन्ति एक्मेक्कस्स । सच्छन्दसुहविहारी, ते वि हु भुञ्जन्ति सोक्खाई ॥४०॥ भरवसुतहा, हाणी वुड्डी य हवइ कालस्स । न य हाणी न य वुड्डी, सेसेसु य होइ खेत्तेसु ॥४१॥
सुणिराया पुच्छ साहुं पुणो पणमिऊणं । केण कएण मणूसो, उप्पज्जइ भोगभूमीसु ॥ ४२ ॥ तो भइ गणहरिन्दो, जे एत्थं उज्जुया नरा भद्दा । ते भोगभूमिमग्गं, लहन्ति साहुप्पयाणेणं ॥४३॥
1
काल:
भरतैरवतयोस्तथा तथा हानि वृद्धिश्च भवति ज्ञातव्या । शेषेषु भवति कालः क्षेत्रेष्वस्थितो नित्यम् ॥३३॥ जम्बूद्वीपाधिपतिरनादृतः सुरवरो महद्धिकः । देवसहस्रसमग्रः स्वामित्वं करोति सर्वेषाम् ||३४|| आसीत्पुरा भरतोऽयमुत्तरकुरुसदृशभोगसंपूर्णः । वरकल्पवृक्षप्रचूरः सुषमसुषमायामतिरम्यः ||३५|| त्रिण्येव कोशा गव्यूतान्युच्चत्वं तेषां भवति मनुष्याणाम् । चतुरस्त्रं संस्थानमायुः स्थितिस्त्रणि पल्योपमानि ||३६|| त्रुटितांगा भोजनांगा विभूषणांगा मदांगवस्त्रांगाः । गृहज्योतिर्दीपिकाङ्गा भाजनमाल्यांगकल्पद्रुमाः ॥३७॥ एतैर्मनोभिरामं यथेच्छितं दशविधं महाभोगम् । भुञ्जन्ति नित्यं सुखिकाः गतमपि कालं न जानन्ति ||३८|| आयुष्ये स्तोकशेषे मिथुनं जनित्वा प्रवरलावण्यम् । कालं कृत्वा ततः सुरवर सौख्यं पुनर्लभन्ते ||३९|| सिंहादयो ऽपि सौम्या नापि ते कुप्यन्ते एकमेकस्य । स्वच्छन्दसुखविहारी, तेऽपि हु भुञ्जन्ति सौख्यानि ॥४०॥ भरतैरवतयोस्तथा हानि र्वृद्धिश्च भवति कालस्य । न च हानि र्नच वृद्धिः शेषेषु भवति क्षेत्रेषु ॥ ४१ ॥ एवं श्रुत्वा राजा पृच्छति साधुं पुनः प्रणम्य । केन कृतेन मनुष्य उत्पद्यते भोगभूमिषु ॥४२॥ तदा भणति गणधरेन्द्रो यो ऽत्रर्जवो नरा भद्राः । ते भोगभूमिमार्गं लभन्ते साधुप्रदानेन ||४३||
१. जत्थ सुहिया - प्रत्य० । २. परमलायण्णं मु० ।
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
२३
www.jainelibrary.org