________________
७४
पउमचरियं धर्मः तत्फलं चएक्के भणन्ति धम्मं, अमुणियपरमत्थनिच्छया पुरिसा । न य जाणन्ति विसेसं, आरम्भ-परिग्गहेसु रया ॥११७॥ सायार निरायारो, दुविहो धम्मो जिणेहि उवइट्ठो । मन्नन्ति जे हु तइयं, दड्डा ते मोहजलणेणं ॥११८॥ पढममहिंसा सच्चं, अदत्तदाणं (दत्तादाणं) तहेव नायव्वं । परदारस्स य विरई, संतोसोऽणुव्वया पञ्च ॥११९॥ छ→ च राइभत्तं, गुणव्वया तिणि चेव नायव्वा । चत्तारि य सिक्खाओ, गिहत्थधम्मो भवइ एसो ॥१२०॥ अणगारमहरिसीणं, सुद्धो धम्मो पओगनिप्फण्णो । पञ्चमहव्वयकलिओ, पञ्च य समिई तिगुत्तो य ॥१२१॥ गच्छन्ति देवलोगं, पुरिसा सायारधम्मलद्धपहा । भुञ्जन्ति पवरसोक्खं, अच्छरसामज्झयारगया ॥१२२॥ महरिसिधम्मेण पुणो, अव्वाबाहं सुहं अणोवमियं । पावन्ति समणसीहा, विसुद्धभावा नरा जे उ॥१२३॥ सावयधम्मुब्भूया, देवा चविऊण माणुसे लोए । समणत्तणेण मोक्खं, तिसु दोसु भवेसु वच्चन्ति ॥१२४॥ जइ विह तवं विगिटुं, करेन्ति अन्नाणिणो परं मूढा । तह वि य किंकरवग्गा, हवन्ति अप्पिड्ढिया देवा ॥१२५॥ तत्तो चुया समाणा, संसारे बहुविहासु जोणीसु । दुक्खाइँ अणुहवन्ता, अणेयकालं परिभमन्ति ॥१२६॥ वह-बन्ध-वेह-मारण-ताडण-निब्भच्छणाइबहुदोसं । दुक्खं तिरिक्खजीवा, अणुहवमाणा य अच्छन्ति ॥१२७॥ नरएसु वि नेरड्या, फुलिङ्गजालाउले महादुक्खं । अच्छन्ति अणुहवन्ता, पुव्वं काऊण पावाई ॥१२८॥ करवत्त-जन्त-सामलि-असिपत्तावडण-कुम्भिपाएसु । एएसु चेव जीवा, महन्तदुक्खाइँ पावन्ति ॥१२९॥ धर्मः तत्फलं चएके भणन्ति धर्ममज्ञातपरमार्थनिश्चयाः पुरुषाः । न च जानन्ति विशेषमारम्भपरिग्रहेषु रताः ॥११७।। साकार-निराकारो द्विविधो धर्मो जिनैरुपदिष्टः । मन्यन्ते ये तु तृतीयं दग्धास्ते मोहज्वलनेन ॥११८॥ प्रथममहिंसा सत्येनदत्तादानं तथैव ज्ञातव्यम् । परदारायाश्च विरतिः संतोषोऽणुव्रताः पञ्च ॥११९॥ षष्टं च रात्रिभक्तं गुणव्रतास्त्रिंश्चैव ज्ञातव्याः । चतुर्थ्यश्च शिक्षातो गृहस्थधर्मो भवत्येषः ॥१२०॥ अणगारमहर्षीणां शुद्धो धर्मः प्रयोगनिष्पन्नः । पञ्चमहाव्रतकलितः पञ्च च समितयस्त्रिगुप्तयश्च ॥१२१॥ गच्छन्ति देवलोकं पुरुषाः साकारधर्मलब्धपथाः । भुञ्जन्ति प्रवरसौख्यमप्सरसां मध्यगताः ॥१२२।। महर्षिधर्मेण पुनरव्याबाधं सुखमनोपमितम् । प्राप्नुवन्ति श्रमणसिंहा विशुद्धभावा नरा ये तु ॥१२३॥ श्रावकधर्मोद्भूता देवाश्च्युत्वा मनुष्ये लोके । श्रमणत्वेन मोक्षं त्रिषु द्वयोर्भवेषु र्गच्छन्ति ॥१२४॥ यद्यपीह तवो विकृष्टं कुर्वन्त्यज्ञानिनः परे मूढाः । तथाऽपि च किंकरवर्गा भवन्त्यल्पद्धिका देवाः ॥१२५|| ततश्च्युताः सन्तः संसारे बहुविधासु योनिषु । दुःखान्यनुभवन्तोऽनेककालं परिभ्रमन्ति ॥१२६॥ वध-बन्ध-वेध-मारण-ताडन-निर्भत्सनादिबहुदोषम् । दुःखं तिर्यञ्जीवा अनुभवमानाश्च आसते ॥१२७|| नरकेष्वपि नैरयिकाः स्फुलिंगज्वालाकुलेषु महादुःखम् । आसते ऽनुभवन्तः पूर्वं कृत्वा पापानि ॥१२८॥ करपत्र-यन्त्र-शाल्मल्यसिपत्रापतन-कुम्भीपाकेषु । एतेषु चैव जीवा महादुःखानि प्राप्नुवन्ति ॥१२९।।
Jain Education Interational
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org