SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 167
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ १०६ आत्मानुशासन 1 स्त्रीको याचै सो क्षमा आदि गुण तेई तोकूं रमावनहारी स्त्री है । ऐसे तेरै सामग्री पाइए है सो अब तोकौं कहा चाहिए, तुं याचना करै । तेरी तौ दीनता रहित सर्वोत्कृष्ट वृत्ति भई है, यातें तूं याचना रहित तिष्ठि, ऐसी शिक्षा ताकौं दई है । आगैं जो याचना दिखावता सूत्र कहै है— करै सो छोटा है, अर न करे सो बड़ा है ऐसें परमाणोः परं नाल्पं नमसो न परं महत् । इति ब्रुवन् किमद्राक्षीने मौ दीनाभिमानिनौ ।। १५२ || अर्थ - परमाणु अन्य कोई छोटा नांही, अर आकाश अन्य कोई बड़ा नांही। ऐसैं कहता जो पुरुष है सो इनि दीन और अभिमानीनिकौं कहा न देखता भया । भावार्थ- परमाणुत छोटा नांही, आकाशतें बड़ा नांही, ऐसें कोई कहै है, तहां जानिए है वानें दीन अभिमानीनिकौं देखे नांही । जो दीनकौं देखता तो परमाणुतैं भी छोटा दीनकौं कहता अर अभिमानीकौं देखता तौ आकाशतें बड़ा अभिमानीकौं कहता । भाव इहां यहु है - जो याचना करनेवाला दीन पुरुष है सो धर्म वा मानादिक घटनेतें सबनितें छोटा ही है अर जाचनान करै ऐसा अभिमानी है सो धर्म वा मानादि बधनेतें सव बड़ा है । इहां प्रश्नः - जो दीनकै मानादिक घटै तहां धर्म कैसें होइ ? अद अभिमानीकै मानादिक बधै तहां धर्म कैसे होइ ? कषायनिकै अर धर्मकै तो प्रतिपक्षीपनौ पाइए है । ताका समाधान - कोई कषायकी तीव्रता कर कोई कषाय घटै तहां धर्म नांही । सो दीनकै लोभ कषायकी तीव्रताकरि मानादिक घटे है । तातें याकै धर्मं नांही, पाप ही उपजै है । बहुरि सर्व कषाय घटनेतें भ्रमकरि कोई अवस्था कषायीकी सी भासै तहां धर्म ही है । सो इहां मान कषायवालेका नाम अभिमानी नही है । लोभतें काहूकौं जाचे नांही ताका नाम अभिमानी है । सो याकै सर्व कषाय मंद होनेतें लोभकरि पापी जीवनिकों नम्रीभूत न हो है । तातैं श्रमकरि मानीसा भासै, परंतु मानी है नांही । तातैं याकै धर्म ही है । ऐसे जानि दीनता न करनी । 1 आगे पूछे है जो याचकको गौरव कहां गयो जाकरि तिस जाचककौं लघुपनौं होय, ऐसें पूछे उत्तर कहै हैं दातुर्मन्ये याचितुगौरवं तदवस्थौ Jain Education International कथं संक्रान्तमन्यथा । स्यातामेतौ गुरुलघु तदा ॥१५३॥ For Personal & Private Use Only www.jainelibrary.org
SR No.004018
Book TitleAtmanushasan
Original Sutra AuthorN/A
AuthorTodarmal Pandit
PublisherGaneshprasad Varni Digambar Jain Sansthan
Publication Year1983
Total Pages250
LanguageHindi
ClassificationBook_Devnagari
File Size18 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy