________________
|तिविहो य होइ वुड्ढो उक्कोसो मज्झिमो जहण्णो य । एतेसि तिष्हंपी पत्तेय परूवणं वोच्छं ॥२५०॥ दस आउविवागदसा दसभागे आउयं विभतिऊणं। दसभागे दसभागे होति दसा
ता इमा होति ॥१॥ बाला किड्डा मंदा बला य पण्णा य हायणि पवंचा । पम्भार मुम्महीविय सयणी वसमा य णायब्बा ॥.:.२८॥२॥ तहियं पढमदसाए अट्ठमवरिसादि होति ला दिक्खा तु। सेसासु छमुवि दिक्खा पम्भारादीसु सा ण भवे ॥३॥ बुड्ढऽट्ठदसुक्कोसो मझो णवमि दसमी य तु जहष्णो। जं तुवरिं तं हेहा भयणाऽप्पचलं समासज ॥४॥ केसिंचिन
पवंचादी वहढो उकोसगो उ जा सतरि। अट्टदसाए मझो णवमीदसमीसु य जहण्णो ॥५॥ कुरुकुयमादि णिसिद्धो जह मा बीयं करेहि एवंति । पुणरवि पकरेमाणो दिट्ठो साहिं ताहेतू॥६॥ उक्कोसो दठूर्ण मज्झिमओ ठाति वारिओ संतो। जो पुण जहण्णबुड्ढो हत्थे गहिओ णवरि ठाति ॥७॥ठाणे य चिट्ठसुत्ती जह भणियो तह ठिओ भवे पढमो। बी-ध एण फेडियं तं तइओ णवि ठायइ हाणे ॥८॥ एगुणतीसा वीसा अउणावीसा य तिविह वुड्ढम्मि। पत्तेयं तवछेदा पढमे बिति मीस तवछेदा ॥९॥ तह चेव विभागो तू जह वालार्ण | तु होति तिण्हंपि । किं पुण एसाऽऽरुवणा? भण्णति इणमो णिसामेहि ॥२६०॥ आवस्सय छक्काया कुसत्य सोए य भिक्ख पलिमंधो। थंडिल अप्पडिलेहा पमज पाढे करणजड्डो
॥..२९॥१॥ आवस्सयं ण सको गाहेतुं जड्डयाएँ सो वुड्ढो। छकाय ण सद्दहती ण तरति ते यावि परिहरितुं ॥२॥ कुदिडिकुसत्थेहिं तु भावितो निच्छए तगं मोनुं ।लोगस्स अणुग्गहकरा चिरंपुराणत्ति अम्हे मो॥३॥ अतिसोयवादएणं पुढवि गिण्हति बहुं दवं छड्डे। अपरीहत्यो भिक्खायरियं पलिमंथ पातवहो॥४॥ थंडिल्लं णवि पासइ दुन्बलगहणी य गंतु ण चएइ। अण्णस्सवि वक्खेवो चोदण इहरा विराहणता ॥५॥ पडिलेहणं ण गिण्हति पमजणे यावि सो भवति जड्डो। नवि तीरति पाढेतुं दुम्मेहो जड्डबुद्धी य॥६॥ भंजति अभिक्खमालावगं च अण्णेसि वावि पलिमंथो। उवही वीसारेती छड्डेइ व पंथि वच्चंतो॥७॥ उढितणिवेसिंते चंकम्मते अबाउडियदोसा। चरणकरणसज्झाए दुक्खं वुड्ढो ठवेतुं जे ॥८॥ उग्घायमणुग्घायं छविह पच्छित्त कारणे तेणं । तम्हा वुड्ढ ण दिक्खे जिणचोहसपृथिए दिक्खा ॥९॥ पञ्चाविति जिणा खल चोहसपुत्री य जे य अतिसेसी। जिणमादीहिं तेहिं कयरे ते दिक्खिया बुड्ढा ? ॥२७०॥ सत्याए पुष्वपिता चोहसपुत्रीण जंबुणा सपिता । तंममोणं जणतो तु दिक्खितो रक्खियजेणं ॥१॥ एते अव्यवहारी इच्छामी णातु अणतिसेसी य। जह दिक्खते ? भण्णति सुणसू जह तेवि दिक्खंति ॥२॥ उवसंते व महाकुले णातीवम्गे व सण्णिसेजतरे। अज्जाकारणजाते वुड्ढस्सेवं भवे दिक्खा ॥३॥जह चेव य बालस्सा विभास नह चेव होति वुड्ढस्स । णवर इमो विसेसो अजाणं कारणा होति ॥४॥ अजाण णत्यि कोती संचा। कारणेहिं जति णाम होज दिक्खितो बुड्ढो । ताहे य तस्स सारण काया इमीयतु विहीय ॥६॥ भत्ते पाणे सयणासणे व उवही तहेव वंदणए। चरणकरणसज्झार्य अणुयत्तणया य गाहणता॥.:.३०॥७॥ जारिसतभत्तपाणेण समाही दिजते सि तारिसगं । सयणीय महा(समा)भूमी पाउंछणमादि आसणयं ॥८॥ जतियं तरए वोढुं सीयत्ताणं व जत्तिएणं से। तत्तियमेत्तो उवही दिजति सेऽणुम्गहवाए॥९॥वंदणए अणुकंपा कीरति ण य सारियम्मि वंदावे । चरणकरणसजमार्य अणुकूलेउं चरण गाहे ॥२८०॥ उवउंजिउं णिमित्ते दोण्हंपिय कारणा दुवग्गाणं । होहिंति जुगप्पवरा दुण्हवि अट्ठा दुवम्गाणं ॥ ..३१॥१॥ ओहि मणो उवउंजिय परोक्खणाणी णिमित्त चित्तूणं । जदि पारगतो दिक्खा जुगप्पहाणा व होहिंति ॥२॥ दोण्णित्ति बालवुड्ढा पुणरवि दोवग्ग इस्थिपुरिसा य । सुत्तत्यदुगट्ठाए कालियपुवगयअट्ठा वा ॥३॥ पुणरवि दोवग्गा खलु समणा समणी य होति णायचा । तेसि अट्ठा दिती आहारो तेसि होहिंति ॥४॥ एत्तो वुच्छ णपुंसं सो किह णजेज जह णपुंसोत्तिा भण्णतिण चेव कप्पति दिक्खितुं विहि अजाणते ॥५॥ तम्हा दिक्खा गीते दिक्खंते चउगुरु अगीयस्स । गीतेवि अपुच्छित्ता गुरुगा पुच्छा उवाएणं ॥६॥ अम्हं णपुंसगादी ण कप्पते एव भणिते साहेजा। को वा णिशेदो ते? भणिज भगवं! अहं ततिओ ॥७॥ अहवाविय मेना से णिव्वेदं पुच्छिया हु साहेजा। अहवावि लक्खणेहिं इमेहिं गाउं परिहरेजा ॥८॥ महिलासभावो सरवण्णभेदो, मेंद महंत मउया य वाणी। ससहगं मुत्तमफेणगं च, एताई छप्पं. डगलक्खणाई॥९॥ गती भवे पचवलोइयं च, मिदुत्तदा सीतलगत्तया या धुवं भवे दुक्खरणामधेजो, संकारपच्चंतरिओ ढकारो ॥२९॥ गतिहत्थवत्थकडिभुमयभासदिट्ठी य केसलं. कारो।पच्छन्नमजणाणि य पच्छण्णतरं च णीहारो॥...३२॥१॥ मंदा गती विक्खिवें वामहत्थं, लंबं णियंसेति जहेव इत्थी। कतिधभगं वापि करे अभिक्खं, सविन्भमं उक्खिवए भुमाओ ॥२॥ भासंतो यावि करं वस्थि णिवेसेति इस्थिया चेव। हीणस्सरो य जायह दिट्ठी य सविस्भमा तस्स ॥३॥ केसे इत्थीव जहा आमोडति इस्थिमंडणं चेव । हायति एगंते या पच्छ आयरुचारं ॥४॥ पारसेसु भीरु महिलासु संकरो पमयकम्मकरणो या एयं बाहिरलक्खण णपुंसवेदो भवे अंतो॥५॥ सो पुण णपुंसवेदो लिंगे तिविहेचि होति बोडबो। कह लिंग तिए? भण्णति एत्थं एकेक वेदतिगं ॥ ६॥ उस्सग्गलक्खणं खलु थीपरिसणपुंसगाण वेदाणं । फुफुमदवग्गिमहणगरदाहसरिसा जहाकमसो ॥७॥ एकेके तिह भयणा इत्यी थीसरिस १०६९ पञ्चकल्पभाप्यं -
मुनि दीपरत्नसागर