________________
वाउकम्मसमारंभेण वाउसत्यं समारंभमाणे अण्णे अणेगरूवे पाणे विहिंसति । तत्थ खलु भगवया परिण्णा पवेइया । इमस्स चेव जीवियस्स परिवंदणमाणणपूयणाए जाईमरणमोयणाए दुक्खपडिघायहेउं से सयमेव बाउसस्थं समारभति अण्णेहिं वा बाउसत्थं समारंभावेइ अण्णे वाउसत्थं समारंभंते समणुजाणति, तं से अहियाए तं से अबोहीए. से तं संवृज्जमाणे आयाणीयं समुट्ठाए सोचा भगवओ अणगाराणं वा अंतिए इहमेगेसि णायं भवति-एस खल गंथे एस खलु मोहे एस खलु मारे एस खलु णिरए, इचत्थं गढिए लोए जमिणं विरूवरूवेहिं सत्थेहिं वाउकम्मसमारंभेण वाउसत्यं समारंभेमाणे अण्णे अणेगरूवे पाणे विहिंसति ।५९/ से बेमि संति संपाइमा पाणा आहच संपयंति य फरिमं च खल पट्टा एगे संघायमावजंति, जे तत्य संघायमावति ते तत्व परियावज्जति जे तत्थ परियावज्जति ते तत्थ उद्दायंति, एत्थ सत्थं समारभमाणस्स इच्छेते आरंभा अपरिणाया भवंति, एत्य सत्यं असमारभमाणस्स इथेने आरंभा परिणाया भवनि, नं परिण्णाय मेहावी णेच सयं बाउसत्यं समारंभेजा णेवऽष्णेहिं बाउसत्थं समारंभावेज्जा णेवऽपणे वाउसत्यं समारंभंते समणुजाणेज्जा जस्सेते वाउसत्यसमारंभा परिणाया भवंति से हु मुणी परिपणायकम्मेनियेमि । ६०। एत्थंपि जाणे (पण) उवादीयमाणा जे आयारे ण रमंति आरंभमाणा विणयं वयंति छंदोवणीया अज्झोपवण्णा आरंभसत्ता पकरंति संगं ।६श से वसुमं सव्वसमण्णागयपण्णाणेणं अप्पाणेणं अकरणिजं पावं कम्मं णो अण्णेसि, नं परिण्णाय मेहावी व सयं छज्जीवनिकायसत्थं समारंभेजा णेवऽण्णेहिं छज्जीवनिकायसत्थं समारंभावेजा णेवऽण्णे छज्जीवनिकायसत्थं समारंभंते समणुजाणेजा, जस्सेते छज्जीवनिकायसत्थसमारंभा परिप्रणाया भवनि से हु मुणी परिण्णायकम्मेतिबेमि। ६२। अ.१ सप्तमोद्देशकः ॥ इति शस्त्रपरिज्ञाऽध्ययनम् ॥ जे गुणे से मूलढाणे, जे मूलट्ठाणे से गुणे इति, से गुणट्टी महया परियावेण पुणो पुणो बसे पमत्ते, तंजहा-माया मे पिया मे (म० भाया मे भगिणी मे) भजा मे पुत्ना मे धूआ मे पहुसा मे महिसयणसंगंथसंथुआ मे विवित्तुवगरणपरिवट्टणभोयणच्छायणं मे, इचत्थं गढिए लोए बसे पमत्ते अहो य.राओ य परितप्पमाणे कालाकालसमुहाई संजोगट्टी अट्ठालोभी
आलंपे सहसाकारे विणिविचिने (विणिविदृचिट्टे पा०)एन्थ सत्थे पुणो पुणो (एत्थ सत्ते पुणो पुणो पा०)अप्पं च खल आउयं इहमेगेसिं माणवाणं तंजहा ।६३। सोयपरिणाणेहिं परिहायमाणेहिं चक्खपरिणाणेहिं परिहायमाणेडिं वाघाणपरिणाणेहि परिहायमाणेहिं रसणापरिणाणेहिं परिहायमाणेहिं फासपरिणाणेहिं परिहायमाणेहिं अभिकंतं च खलु वयं सपेहाए तओ से एगदा मूढभावं जणयंति । ६४। जेहिं वा सद्धिं संवसति तेऽविणं एगदा णियगा पनि
परिवयंति सोऽवि ते णियए पच्छा परिवएजा णालं ते तब ताणाए वा सरणाए वा तुमंपि तेसिंणालं ताणाए वा सरणाए वा से ण हासाए ण किड्डाए णरतीए ण विभूसाए।६५। इञ्चेवं समुट्ठिए अहोविहाराए अंतरं च खल इमं सपेहाए धीरे महत्तमवि णो पमायए, वओ अञ्चेति जोब्बणं च ।६६। जीविए इह जे पमत्ता से हंता छेत्ता भेत्ता लुपित्ता विलुपित्ता उद्दवित्ता उत्तासइत्ता अकडं करिस्सामित्ति मण्णमाणे जेहिं वा सदि संवसइ ते वाणं एगया नियगा तं पवि पोसेंति सो वा ते नियगे पच्छा पोसिज्जा नालं ने तब ताणाए वा सरणाए वा तुमंपि तेसि नालं ताणाए वा सरणाए वा ६७ उवाइयससेण वा संनिहिसंनिचओ किजइ इहमेगेसिं असंजयाण भोयणाए तओ से एगया रोगसमुपाया समुप्पजति जेहिं या सदि संवसइ तं वा णं एगया नियगा तंपुचि परिहरंति सो वा ते नियगे पच्छा परिहरिज्जा नालं ते तव ताणाए वा सरणाए वा तुमंपि तेसिं नालं ताणाए वा सरणाए वा । ६८ा जाणितु दुक्खं पत्तेयं सायं । ६९। अणभिकंतं च खलु वयं सपेहाए। ७०। खणं जाणाहि पंडिए। ७१। जाव सोयपरिण्णाणा अपरिहीणा नेत्तपरिणाणा अपरिहीणा घाणपरिणाणा अपरिहीणा जीहपरिण्णाणा० फरिस: इच्चेएहिं विरूवरूवेहिं पण्णा
हिं अपरिहाणेहिं आयर्ल्ड संमं समणवासिजासिनिबेमि।७२॥अ०२ उ०१॥ अरई आउट्टे से मेहावी, खणंसि मुके।७३। अणाणाय पुढावि एगे नियटुंति, मंदा मोहेण पाउडा, अपरिगहा भविस्सामो समहाय लबे कामे अभिगाहइ. अणाणाए मुणिणो पडिलेहंति, इत्थ मोहे पुणो पुणो सन्ना नो हवाए नो पाराए। ७४ । विमुत्ता हु ते जणा जे जणा पारगामिणा, लोभमलोभेण दुगुंछमाणे लढे कामे नाभिगाहइ । ७५। विणाचि (पाविणइत्त) लोभं निक्खम्म एस अकम्मे जाणइ पासह पडिलेहाए नावकंवइ एस अणगारित्ति पवुचाइ, अहोय राओ परितप्पमाणे कालाकालसमुट्ठाई संजोगट्टी अट्ठालोभी आलुपे सहसकारे विणिविट्ठचित्ते इत्थ सत्थे पुणो पुणो से आयबले से नाइवले से सयणवले से मित्तबले से पिञ्चबले से देववले से रायबले से चोरवले से अतिहिवले से किविणबले से समणबले इन्चेएहिं विरूवरूबेहिं कजेहिं दंडसमायाणं सपेहाए भया कजइ पावमुक्म्युनि मनमाणे अदुवा आसंसाए।७६। तं परिणाय मेहावी नेव सयं एएहिं कजेहिं दंडं समारंभिजा नेव अन्नं एएहिं कजेहिं दंडं समारंभाविजा एएहिं कजेहिं दंडं समारंभंतपि अन्नं न समणुजाणिज्जा, एस मग्गे आरिएहिं पवेइए, जहेन्थ कुसले नोवलिंपिज्जासित्तिबेमि।७॥ अ.२ उ०२॥से असई उच्चागोए असई नीआगोए, नो हीणे नो अइरिने (एगमेगे खलु जीवे अईअदाए असइ उच्चागोए असइ नीआगोए, कंडगट्ठयाए नो हीणे नो अइरिने पा०) नोऽपीहए, इय मंग्वाय को गोयावाई? को माणावाई?, कंसि वा एगे गिज्झा?, तम्हा पंडिए नो हरिसे नो कुप्पे, भूएहिं जाण पडिलेह सायं। ७८। समिए एयाणुपस्सी (पुरिसेणं खलु दुक्खुवेअसुहेसए पा०) तंजहा-अन्धनं बहिरनं मूयत्तं काणनं कुंटनं खुजनं वडभत्तं माम सबल सह पमाएणं अणेगरुवाओ जोणीओ संधावह विरूवरूचे फासे परिसंवेयइ।७९॥ से अबुज्झमाणे हओवहए जाईमरणं अणुपरियट्टमाणे, जीवियं पुढो पियं इहमेगेसि माणवाणं वित्तवत्थुममायमाणाणं, आग्नं विरनं मणिकुंडलं सह हिरण्णेण इत्थियाओ परिगिजझ तत्थेव रत्ता, न इत्थ तवो वा दमो वा नियमो वा दिस्सइ, संपुण्णं वाले जीविउकामे लालप्पमाणे मूढे विप्परियाममुवेद । ८० । 'इणमेव नावकखंति, जे जणा धुवचारिणो। जाईमरणं पग्निाय, चरे संकमणे दढे ॥१॥नस्थि कालस्स णागमो, सवे पाणा पियाउया (पियायया पा०) सुहसाया दुक्खपडिकूला अप्पियवहा पियजीविणो जीविउकामा, सव्वेसि जीवियं पियं, तं परिगिझ दुपयं चउप्पयं अभिजुंजिया णं संसिचिया णं तिविहेण जाऽवि से तत्थ मत्ता भवइ अप्पा वा बहुया वा से गड्ढिए चिट्ठद भोअणाए, तओ से एगया विविहं परिसिटुं संभूयं महोचगरणं भवइ, तंपि से एगया दायाया वा विभयन्ति, अदत्तहारो वा से अवहरति, गयाणो वा से विलुपति, नस्सइ वा से विणस्सइ वा से, अगारदाहेण वा से डज्मइ, इय से परस्सऽढाइ कराई कम्माई वाले पकुछमाणे तेण दुक्खेण संमूढे विप्पग्यिासमवेद, मुणिणा हु एवं पवेइयं अणोहंतरा एए, नो य ओहं तरित्तए, ३ आचारांग - अन्सय-२
मुनि दीपरत्नसागर