________________
( २०१ )
इदानीं अंतरंग मोहशत्रपराजयलक्षणं गुणं भगवतः स्तुवन्नाहश्री अरजिनांनी अंतरंग मोहशत्रचा पराजय कला यास्तव भगवन्ताच्या या गुणाचें वर्णन करतात. मोहरूपो रिपुः पापः कषायभटसाधनः । दृष्टिसम्पदुपेक्षास्त्रैस्त्वया धीर पराजितः ॥ ९० ॥
मोहरूप इत्यादि । मोह इत्युपलक्षणं ज्ञानावरणाविघातिकर्मणाम् । मोहो मोहनीय कर्म रूपं स्वभावो यस्य स मोहरूपः । कोसौ ? रिपुः शत्रुः । कथम्भूतः ! पापः पापरूपः । घातिचतुष्टयं हि पापमुच्यते ' सद्वेद्यमानममोत्राणि पुण्यम्, अतोन्यत्पाप' मिति वचनात् । पुनरपि कथम्भूतः ? कषायभटसाधनः । कषाया एव भटास्त एवं साधनं सैन्यं तंत्रं यस्य । इत्थम्भूतो रिपुस्वया मुनींद्रेण पराजितो निर्मूलितः । हे धीर परिषहादिभ्योऽक्षोभितं चिच । केः
स्वेत्याह दृष्टीत्यादि । दृष्टिः सम्यग्दर्शनं पद्यते गम्यतेऽर्थो यया सा पत् प्रतिपतिः । समीचीना पत् संपत् सम्यग्ज्ञानमित्यर्थः । उपेश्वा परमौदा1 सीन्यलक्षणं चारित्रं । दृष्टिश्च सम्पचोपे ना च ता एवात्राणि प्रहरणानि तैः ॥
मराठी अर्थः- परिवह, उपसर्ग इत्यादिकापासून तिळमात्रही न भिणान्या है धीर अरजिना ! नरकादि कुगतिमध्ये ढकलून देणान्या व कषायरूपी शूर सैन्य ज्याने स्वतः जवळ बाळगले आहे अशा दुष्ट मोहरूपी शत्रूंस आपण सभ्यग्दर्शन, सभ्यग्ज्ञान व सम्यक् चारित्र या तीन अमोघ अस्त्रांनी पूर्ण जिंकिलें.
विशेष स्पष्टीकरणः-या लोकांत ' मोहरूप' हा शब्द आला आहे त्याचा अर्थ केवळ मोहनीय कर्म असाच नव्हे. ज्ञानावरणादि चार पातिकमें' असा मोह या शब्दाचा अर्थ
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org