________________
रीतीने भरलेले आहेत. अमुक प्रदेशांत काही गुग कमी किंवा अमुक प्रदेशामध्ये जास्ती गुण आहेत असा प्रकार मुळीच दिसून येणार नाही. द्रव्याच्या सर्व प्रदेशामधे सारख्या प्रमाणांत गुण भरलेले आहेत' ह्मणून गुणीच्या ज्या देशामध्ये एक गुग आहे त्याच देशामध्ये सर्व गुण आहेत. या दृष्टीने अभेद येथे दिसून येतो ह्मणून यास गुणिदेशाभेद ह्मणतात. - ७ अस्तित्वधर्माचा जीवद्रव्याशी जसा संसर्ग आहे तसाच इतर धर्मांचा देखील जीवद्रव्याशी संसर्ग आहे. हाणून एक संसर्गाने येथे अभेदवृत्ति दाखविली आहे. येथे सम्बन्ध व संसर्ग यामध्ये काय फ. रक आहे अशी योग्य शंका येणे साहजिक आहे. त्याचे उत्तर असें समजावें.
धर्म व धर्मि, गुण व गुणी यांचा जो संबंध त्यास कथंचितादात्म्य मगतात. कथंचित् भेद व कथंचिन् अभेद यास कथं चित्तादाम्य ह्मणतात, ज्यावेळेसआपण कथंचित् भेदपक्षाचा आश्रय करतो त्य वेळेस 'धर्म व धर्मी, गुण व गुगी यांचा हा तादात्म्यसंबंध आहे असा भेद दाखविणाऱ्या विभक्तीचा-पष्टीविभक्तीचा प्रयोग करतो. यामुळे आपणास गुण क गुणी यामध्ये भेदव्यवहार दाखवितां येतो. व ज्यावेळेस कथंचित् अभेदपक्षाचा आश्रय आपण करतो त्यावेळेस धर्म व धर्मी यांनाच आपण कथंचित्तादात्म्य असें ह्मणतो कथंचिन्दकल्पनेमध्ये आपणांस सर्वत्र धर्मच दिसून येतात. त्या सर्व धर्माचा आधारभूत असा पदार्थ भेददृष्टीने आपल्यास पाहतां येत नाही. सर्व गुणच आपल्याला दिसतील. परंतु त्या गुणास धारण करणारे जीवादि द्रव्य आपणांस दिसणार नाही त्यावेळेस तें गौण राहील. व कथंचित् अभेदाची करूपना मनांत उद्भवली ह्मणजे द्रव्य, धर्मी किंवा गुणी हीच दिस. तील. त्य नांच प्रधानता प्राप्त होते. जीवादिद्रव्यांचे ज्ञानादिक गुण त्यावेळेस दिसणार नाहीत. धर्म व धर्मी या उभयतांस कथंचित् भे
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
