________________
(१२४) ग्रह स्वशरीरं यथा यद्वत् व्यदिध्यपत् । कोसौ ? भिषग्वैद्यः मन्त्रगुणैः मंत्रस्य गुण': अनुस्मरणोच्चारणमात्रेण विषापहरणे वीर्यविशेषास्तैः ।।
मराठी अर्थ:-वैद्य ज्याप्रमाणे विषाच्या संतापाने पीडित शालेले आपले शरीर, विषहरण करण्यास समर्थ असलेल्या मंत्रांनी निर्विष करतो-आरोग्ययुक्त करतो. त्याचप्रमाणे ना. नाप्रकारच्या सांसारिक सुखाच्या इच्छारूपी अग्नीच्या दाहाने दुःखित झालेल्या आपल्या मनास हे जिनेश आपण सम्यग्दा र्शन, ज्ञान व चारित्ररूपी अमृतजलाने शांत केले... .
भावार्थ-जसें अग्नीच्या ज्वालांनी मूच्छित झालेल्या मनुव्याच्या अंगावर थंड पाणी टाकून आपण त्याची मूर्छा दूर करतो, तद्वत् भगवान शीतल जिनांनी सांसारिक सुखाभिलापारूपी अग्रीच्या सन्तापाने मूञ्छित झालेले आपले मन-आत्मा रत्नत्रयरूपी अमृताच्या वर्षावाने शांत केले. हे योग्यच झाले. कारण, त्यांनी आपला आत्मा सांसारिक दुःखापासून मुक्त केला ह्मणून सर्व जीवांना दु:खापासून मुक्त करण्यास ते समर्थ झाले. जसे, एखादा मनुष्य अनेक रोगांनी ग्रस्त झाला असून तो, मी वाटेल तो रोग दूर करण्यास समर्थ आहे, असे अणूं लागला तर त्याच्या वचनावर कोणाचा तरी विश्वास बसेल काय ? तद्वत् शीतलनाथ भगवानांनी आपल्या आत्म्याचा सांसारिक दु:खापासून उद्धार न करता इतर जनांना तें दूर करण्याचा उपाय त्यांनी सांगितला असतां तर त्यांच्या वचनावर कोणाचाच विश्वास बसला नसता. कारण, एका कवीने असें झटले आहे की:
रागादिदोषसंयुक्तः प्राणिनां नैव तारकः ।
पतन्तः स्वयमन्येषां नहि हस्ताबलंबनम् ॥ ... रागद्वेषांनी ज्याचें मन धेरले आहे असा गुरु प्राण्यांचे त्या
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org