________________
६ए राय धनपतसिंघ बदाउरका जैनागमसंग्रह नाग तेतालीस-(४३)-मा.
(दीपिका.) श्रथ शास्त्रमुपसंहरनुपदेशसर्वस्वमाह । एवं विधेन साधुना श्रात्मा । खलुशब्दो विशेषणार्थः । शक्तौ सत्यां परोऽपि सततं सर्वकालं रक्षितव्यः पालनीयः। परलोकसंबन्धिकष्टेन्यः। कथमित्युपायमाह। यतः किं साधुना।सर्वेजियैः स्पर्शनादिनिः सुसमाहितेन निवृत्तविषयव्यापारेण । श्ररक्षणरक्षणयोः फलमाह । अरक्षितःसन्नात्मा पन्थानं जन्ममार्ग संसारमुपैति सामीप्येन गति । अथ सुरक्षितः पुनरात्मा यथागममप्रमादेन सुष्टु रक्षितः सन् सर्वपुःखेन्यः शारीरमानसेच्यो विमुच्यते । विविधमनेकैः प्रकारैरपुनर्ग्रहणपरमस्वास्थ्यापादनलक्षणैर्मुच्यते विमुच्यते । ब्रवीमीति पूर्ववत् ॥ १६ ॥ इति चूलिकाम्यं व्याख्यातम् ॥
(टीका.) शास्त्रमुपसंहरन्नुपदेशसर्वस्वमाह । अप्प त्ति सूत्रम् । अस्य व्याख्या। श्रात्मा खस्विति । खबुशब्दो विशेषणार्थः । शक्तौ सत्यां परोऽपि सततं सर्वकालं रक्षितव्यः पालनीयः । पारलौकिकापायेच्यः। कथमित्युपायमाह । सर्वेजियैः स्पर्शनादिनिः सुसमाहितेन निवृत्तविषयव्यापारेणेत्यर्थः । श्ररक्षणरक्षणयोः फलमाह । अरक्षितः सन् जातिपन्थानं जन्ममार्ग संसारमुपैति सामीप्येन गबति । सुरक्षितः पुनर्यथागममप्रमादेन सर्वपुःखेन्यः शारीरमानसेन्यो विमुच्यते विविधमनेकैः प्रकारैरपुनर्ग्रहणपरमस्वास्थ्यापादनलदणैर्मुच्यते । इति ब्रवीमीति पूर्ववदिति सूत्रार्थः ॥१६॥
श्रथावचूरिकोपसंहारः। अथ शास्त्रकर्तुः स्तवमाह नियुक्तिकारः ॥ सिजंजवं गणधरं जिण पडिमादसणेण पमिबुद्धं ॥ मणगपियरं दसका-विधस्स निमुहगं वंदे ॥ १ ॥ अर्थः । अनुत्तरज्ञानादिधर्मगणं धारयतीति गणधरस्तम्।प्रतिबुझं मिथ्यात्वाविरत्यज्ञानापगमेन सम्यक्त्व विकाशं प्राप्तम् । निर्यहकं पूर्वगतोकृतार्थविरचनाकारं वन्दे इति गाथादरार्थः । जावार्थस्तु कथानकगम्यस्तच्चेदम् । श्रीसुधर्म शिष्यो जम्बूस्तस्य प्रजवः । तस्य कदाचिनिशीथे को मे गणधर इति चिन्ता । श्रात्मनः सङ्के गछे चोपयोगेनासन्नावं ज्ञात्वा तीर्थान्तरीयेषु राजगृहे शिकंजनवं यजमानं दृष्ट्वा तत्र यज्ञवाटे धर्मलानपूर्वम् 'अहो कष्टमहो कष्टं तत्त्वं न ज्ञायते पुनः' इति पठनाय शिष्यवृन्दं प्रेषितम् । तेन तत्कृतम्। 'तच्च शय्यंजवो छार्मूलस्थितो निशम्य चिन्तयति । एते शान्तास्तपखिनोऽसत्यं न वदन्तीति । उपाध्यायान्ते गत्वा तत्त्वं किमिति पृष्टे वेदास्तत्त्वमित्युक्तौ असिमाकृष्य वदति 'शीर्ष ते बेत्स्यामि यदि तत्त्वं न कथयसि । शीर्षछेदे तत्त्वं वाच्य मिति ध्यात्वा यूपस्याधस्तात्सर्वरत्नमयीपार्श्वप्रतिमा दर्शयित्वेदमत्र तत्त्वम् । अर्हधर्मस्तत्त्वं
% 3D
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org