________________
दशवैकालिके वितीया चूलिका।
६१ व्याख्या । यस्य साधोरीदृशाः स्वहितालोचनप्रवृत्तिरूपा योगा मनोवाकायव्यापारा जितेन्जियस्य वशीकृतस्पर्शनादीजियकलापस्य धृतिमतः संयमे सहत्तिकस्य सत्पुरुषस्य प्रमादजयान्महापुरुषस्य नित्यं सर्वकालं सामायिकप्रतिपत्तेरारज्यामरणान्तम् । तमाहुलोंके प्रतिबुद्धजीविनं तमेवंजूतं साधुमाहुर निदधति विद्वांसः । लोके प्रा. णिसंघाते प्रतिबुद्धजीविनं प्रमाद निमारहितजीवितशीलम् । स एवंगुणयुक्तः सन् जीवति संयमजीवितेन कुशलानिसंधिनावात् सर्वथा संयमप्रधानेन जीवितेने ति सूत्रार्थः ॥ १५॥
अप्पा खलु सर पर रकिबो, सबिंदिएदि सुसमाहिएहिं॥ अररिक जाश्पदं उवेश, सुरकिन सबउहाण मुच्च त्ति बेमि ॥१६॥
. विवित्तचरिओ चूला सम्मता ॥३॥
३२ दसवेालिअं सुत्तं संमत्तं ॥ शुनम् ॥ (अवचूरिः) शास्त्रमुपसंहरन्नुपदेशसर्वस्वमाद । श्रात्मा।खलुशब्दो विशेषणार्थः। शक्तो सत्यां परोऽपि सततं सर्वकालं रक्षितव्यः पालनीयः पारलौकिकापायेन्यः। कथम् । सन्धियैः स्पर्शनादिनिः सुसमाहितेन निवृत्तविषयव्यापारेणेत्यर्थः । श्ररक्षणरक्षणयोः फलमाह । अरक्षितः सन् जातिपन्थानं जन्ममार्गमुपैति । सुरक्षितो यथागममप्रमादेन सर्वदुःखेन्यः शारीरमानसेच्यो विमुच्यते । इति ब्रविमीति पूर्ववत् ॥ १६ ॥ इति द्वितीयचूला व्याख्याता॥२॥
(अर्थ.) हवे शास्त्रनो उपसंहार करता उपदेशनो सार कहे . ( हु खलु के०) खलु एटले निश्चये (अप्पा के०) श्रात्मा एटखे पोतानो आत्मा जे ते (सययं के०) सततं एटले निरंतर (सुसमाहिए हिं के०) सुसमाहितैः एटले सारा समाधिमा राखेल एवा ( सविदिएहिं के०) सन्जियैः एटले सर्व इंजियोवडे ( रकिबो के०) रक्षितव्यः एटले रक्षण करवो. कारण के, श्रात्मा जे ते (अररिक के०) अरक्षितः एटले बराबर संयमवडे रक्षण कस्यो न होय तो (जापहं के०) जातिपथं एटले संसारप्रत्ये ( उवेश के०) उपैति एटले पामे बे. अने ( सुरकिळ के० ) सुरक्षितः एटले सम्यक प्रकारे संयमवडे रक्षण कस्यो होय तो (सबउहाण के०) सर्वपुःखेन्यः एटले सर्व दुःखथी (मुच्चर के०)मुच्यते एटले मुक्त थाय बे.(त्ति बेमि के) इति ब्रवीमि एटले तीर्थकर गणधरना उपदेशथी हुँ एम कहुं . ॥ १६ ॥
इति श्री दशवैकालिकनी बीजी चूलिकानो बालावबोध संपूर्ण. ॥५॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org