________________
६० राय धनपतसिंघ बहारका जैनागम संग्रह, नाग तेतालीस (४३) मा. शीघ्रं खलिनं प्रतिपद्यत एवं यो दुःप्रयोगत्यागेन खलिनकल्पं सम्यग् विधिमेतावतांशेन दृष्टान्त इति सूत्रार्थः ॥ १४ ॥
जस्सेरिसा जोग जिइंदिच्प्रस्स, धिईमन सप्पुरिसस्स निचं ॥ तमादु लोपडिबुजीवी, सो जीई संजमजीविएणं ॥ १५ ॥
( अवचूरिः ) यः पूर्वरात्रेत्याद्यधिकारोपसंहारायाह । यस्य साधोरीदृशाः स्वहितालोकनप्रवृत्तिरूपा योगा मनोवाक्कायव्यापारा जितेन्द्रियस्य धृतिमतः संयमे सधृतिकस्य सत्पुरुषस्य प्रमादजयात् । नित्यं सर्वकालं तमेवंभूतमाहुर निदधति । लोके विद्वांसः प्रतिबुद्धजीविनं प्रमादनिद्रारहितजीवितशीलम् । स एवंगुणयुक्तः सन् जीवति संयमजीवितेन सर्वथा संयमप्रधानेन जीवितेनेति ॥ १५ ॥
( अर्थ. ) हवे प्रस्तुत प्रकरणनो उपसंहार करे बे. जस्स इत्यादि सूत्र. ( जि. दिवस के० ) जितेन्द्रियस्य एटले चक्षुरादि इंद्रियोने जितनार एवा (धिईम के० ) धृतिमतः एटले संयमने विषे धृतिवाला एवा ( सप्पुरिसस्स के० ) सत्पुरुषस्य एटले सत्पुरुष एवा ( जस्स के० ) यस्य एटले जे साधुना ( जोग के० ) योगाः एटले मन वचन कायाना योग जे ते ( एरिसा के० ) ईदृशाः एटले एवा (निच्चं के०) नित्यं एटले दीक्षाथी मांडीने मरण सूधी रहे बे. ( तं के० ) तं एटले ते साधुने विद्वान लोको ( लोए के० ) लोके एटले सर्व जीवोमां ( पडिबुद्धजीवी के० ) प्रतिबुद्धजीविनं एटले प्रमादादि रहित जीवितवालाने ( श्राडु के० ) दुः एटले कहे a. कारण, ( सो के० ) सः एटले ते साधु ( संजमजी विएणं के० ) संयमजीवितेन एटले संयमजीवितवडे ( जीवइ के० ) जीवति एटले जीवे बे ॥ १५ ॥
( दीपिका. ) यः पूर्वरात्रेत्याद्यधिकारोपसंहारायाद । विद्वांसस्तं साधुमेवंभूते लोके प्राणिसंघाते नित्यं सर्वकालं सामायिकप्रतिपत्तेरारज्य आमरणं प्रतिबुद्धजीविनमाहुः कथयन्ति । कोऽर्थः । प्रतिबुद्धजीविनं प्रमादरहितजीवितशीलम् । स एवंगुणयुक्तः सन् जीवति संयमजीवितेन कुशला जिसंधिजावात् सर्वथा संयमप्रधानजीवितेन । तं साधुं कम् । यस्य साधोरीदृशाः स्वहितालोचनप्रवृत्तिरूपा योगा मनोवाक्कायव्यापारा जवन्ति । किंनूतस्य साधोः । जितेन्द्रियस्य वशीकृतस्पर्शनादीन्द्रियसमूहस्य | पुनः किंभूतस्य यस्य । धृतिमतः संयमे धैर्यसहितस्य । पुनः किं० यस्य । सत्पुरुषस्य प्रमादजयान्हापुरुषस्य ॥ १५ ॥
( टीका. ) यः पूर्व रात्रेत्याद्यधिकारोपसंहाराया । जस्स ति सूत्रम् । अस्य
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org