Agam 42 Mool 03 Dashvaikalik Sutra

SR No.: 003659
Original Sutra Author: N/A
Author: Darbarilal Nyayatirth
Publisher: Manikchand Digambar Jain Granthamala Samiti
Total Pages: 728
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik
File Size: 29 MB

Page 68

६२ राय धनपतसिंघ बदाउरका जैनागमसंग्रह नाग तेतालीस-(४३)-मा. ततः प्रजाः ॥ इति गाथार्थः। अधुनैतत्परिहारायेदमाह ॥ किं सुनिलं जायर, जश एवं अह नवे पुरिहं तु ॥ कि जायश् सबबा, फुपिकं अह नवे इंदो ॥१५॥ वास तो किं विग्धं, निग्घायाहिं जायए तस्स ॥ अहवा स उउसमए, न वासई 5 तणहाए ॥ १६ ॥ व्याख्या ॥ उर्जिदं जायते ययेवंम् । कोऽनिप्रायः । तझविः सदा इयत एव । ततश्च कारणाविछेदे न कार्यविछेदो युक्त इति । अथ नवेहुरिष्टं तु पुर्नदात्रं पुर्यजनं वा । अत्राप्युत्तरम्। किं जायते सर्वत्र पुर्निदं नदात्रस्य पुरिष्टस्य वा नियतदेशविषयत्वात्सदैव सद्यज्वनां नावात् । उक्तं च ॥ सदैव देवाःसजावो ब्राह्मणाश्च क्रियापराः।यतयः साधवश्चैव विद्यन्ते स्थितिहेतवः ॥ इत्यादि । अथ नवेदिन्छ इति। किम् । वर्षति । ततः किं विघ्नोऽन्तरायो निर्घातादिमिर्जायते । श्रादिशब्दादिग्दाहादिपरिग्रहः। तस्येन्स्य परमैश्वर्ययुक्तत्वेन विघ्नानुपपत्तेरिति नावना । अथ वर्षति ऋतुसमये गर्नसंघात इति वाक्यशेषः । न वर्षति ततस्तृणार्थ तस्येबमजिसन्धेरनावादिति गाथाघ्यार्थः ॥ किं च दुमा पुप्फंति, नमराणं कारणा अहासमयं ॥ मा नमरमहुयरिगणा, किलामएद्या अणाहारा ॥ १०७ ॥ व्याख्या ॥ किंच पुमाः पुष्प्य. न्ति उमराणां कारणात्कारणेन यथासमयं यथाकालं मा जमरमधुकरीगणाः क्लामन् ग्लानिं प्रतिपद्येरन् । अनाहारा अविद्यमानाहाराः सन्तः । काक्का नैवैतदिबमिति गाथार्थः । सांप्रतं परानिप्रायमाह॥कस्स बुद्धी एसा, वित्ती उवकप्पिया पयावश्णा॥ सत्ताणं तेण कुमा, पुप्फंती महुयरिंगणहा ॥ १७॥ व्याख्या ॥ अथ कस्य चिहकिः कस्य चिदनिप्रायः स्याद्यपुत एषा वृत्तिरुपकल्पिता। केन।प्रजापतिना।केषाम्।सत्त्वानां प्राणिनां तेन कारणेन सुमाः पुष्प्यन्ति मधुकरीगणार्थमेवेति गाथार्थः। अत्रोत्तरमाह। तं न नव जेण उमा, नामागोयस्स पुब विहियस्स॥उदयेणं पुप्फफलं, निवत्तश्ती मं चन्नं ॥१०॥ व्याख्या॥ यमुक्तं परेण तन्न नवति कुत इत्याह। येन पुमा नामगोत्रस्य कर्मणः पूर्वविहितस्य जन्मान्तरोपात्तस्य उदयेन विपाकानुजवलक्षणेन पुष्पफलं निर्वतयन्ति कुर्वन्ति । अन्यथा सदैव तनावप्रसङ्ग इति नावनीयम्।इदं चान्यत्कारणं वदयमाणमिति गाथार्थः॥अनि बह वणसंडा, जमरा जब न उति न वसंति॥तब वि पुप्फंति उमा, पगई एसा उमगणाणं ॥ ११ ॥ व्याख्या ॥ सन्ति बदनि वनखण्मानि तेषु तेषु स्थानेषु । जमरा यत्र नोपयान्ति । अन्यत् न वसन्ति । तेष्वेव तथापि पुष्प्यन्ति पुमाः। अतः प्रकृतिरेषा स्वन्नाव एषां सुमगणानामिति गाथार्थः । अत्राह ॥ जश पगई कीस पुणो, सवं कालं न देंति पुप्फफलं ॥ जं काले पुप्फफलं, दियंति गुरुराह अह एवं ॥ १११॥ व्याख्या ॥ यदि प्रकृतिः। किमिति पुनः सर्वकालं न ददति न प्रयन्ति । किम् । पुष्पफलम् । एवमाशङ्कयाह । यद्यस्मात्काले नियत एव पुष्प.