Page Text
________________
६४० राय धनपतसिंघ बदाउरका जैनागमसंग्रह नाग तेतालीस-(४३)-मा. कदाचित्कर्मवशात्कर्मबलाच्च सीदेत्ततस्तस्य निदोः स्थिरीकरणं कर्त्तव्यम् । तदर्थ चूडाध्यं कथ्यते । इह खलु नोः प्रवजितेन साधुना । इह खलु प्रवचने निश्चयेन जो इति आमन्त्रणे । अमूनि वदयमाणानि अष्टादश स्थानानि सम्यक् प्रकारेण संप्रत्युपेदितव्यानि सुष्टु आलोचनीयानि नवन्तीत्युक्तिः । किंनूतान्यष्टादश स्थानानि । हयरश्मिगजाङ्कशपोतपताकानूतानि । श्रश्वख लिनगजाङ्कशबोहिबसितपटतुल्यानि । श्रयं परमार्थः । यथा हयादीनामुन्मार्गप्रवृत्तिं वाळतां रश्म्यादयो नियमनदेतवस्तथैतान्यपि संयमाऽन्मार्गप्रवृत्तिं वाचतां जव्यजीवानामपि नियमनहेतवः । यतश्चैवमतः सम्यक् प्रत्युपेदितव्यानि जवन्ति । किंजूतेन साधुना । उत्पन्नडुःखेन संजातशीतादिशारीरस्त्रीनिषद्यादिमानसःखेन । पुनः किंजूतेन । संयमे पूर्ववर्णितस्वरूपे धरतिसमापन्नचित्तेन उठेगगतानिप्रयेण संयमान्निर्वि. मनावेन इत्यर्थः । पुनः किंजूतेन । श्रवधानोत्प्रेक्षिणा । अवधानमपसरणं संयमापुप्राबल्येन प्रेदितुं शीलं यस्य स तेन अवधानोत्प्रेक्षिणा उत्प्रवजितुकामेनेत्यर्थः। पुनः किंजूतेन । अनवधावितेनैव अनुत्प्रवजितेनैव ॥ (टीका.)श्रधुनौघतश्शूडे श्रारन्येते।अनयोश्चायमनिसंबन्धः।हानन्तराध्ययने निकुगुणयुक्त एव निकुरुक्तः। स चैवंचूतोऽपि कदाचित् कर्मपरतन्त्रत्वात् कर्मणश्च बलवत्त्वासीदेदत एतस्थिरीकरणं कर्त्तव्यमिति तदर्थाधिकारवचूडाध्यमनिधीयते । तत्र चूडाशब्दार्थमेवानिधातुकाम थाह ॥ दवे खेत्ते काले, नावम्मि थ चूलियाय निकेवो ॥ तं पुण उत्तरतंतं, सुअगहिथळ तु संगहणी ॥ २६ ॥ व्याख्या ॥ नामस्थापने हुमत्वादनादृत्याह । व्ये देने काले नावे च अव्यादिविषयश्चडाया निक्षेपो न्यास इति । तत्पुनश्रूडाध्यमुत्तरतन्त्रमुत्तरसूत्रम् । दशवैकालिकस्याचारपञ्चचूडावत् । एतच्चोत्तरतन्त्रं श्रुतगृहीतार्थमेव । दशवैकालिकाख्यश्रुतेन गृहीतोऽर्थोऽस्येति विग्रहः । यद्येवमपार्थकमिदम् । नेत्याह । संग्रहणी तमुक्तानुक्तार्थसंदेप इति गाथार्थः ॥ अव्यचूडा दिव्या चिख्यासयाह ॥ दवे सञ्चित्ताई, कुक्कुडचूडामणीमऊराश् ॥ खेत्तंमि लोगनिकुड-मंदरचूडा थ कूडाइ ॥२७॥ व्याख्या ॥ अव्य इति । अव्यचूडा थागमनोयागमज्ञशरीरेतरा दिव्यतिरिक्ता त्रिविधा सचित्ताद्या । सचित्ता अचित्ता मिश्रा च । यथासंख्यमाह। कुकुटचूडा सचित्ता । मणिचूडा अचित्ता। मयूरशिखा मिश्रा । क्षेत्र इति । क्षेत्रचूडा लोकनिष्कुटा उपरिवर्तिनः । मन्दरचूडा घ पाएमकम्बला। चूडादयश्च तदन्यपर्वतानां क्षेत्रप्राधान्यात् । श्रादिशब्दादधोलोकस्य सीमन्तकः । तिर्यग् लोकस्य मन्दर अवलोकस्येषत्प्राग्नार इति गाथार्थः॥ ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003659 |
| Book Title | Agam 42 Mool 03 Dashvaikalik Sutra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Darbarilal Nyayatirth |
| Publisher | Manikchand Digambar Jain Granthamala Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 728 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik |
| File Size | 29 MB |