Page Text
________________
५४० राय धनपतसिंघ बदाउरका जैनागमसंग्रह, नाग तेतालीस-(४३)-मा. जिनवरैस्तीर्थकरैस्तान् नावांस्तथा तेन प्रकारेण श्रछत्ते नरः। श्रद्दधानश्च कर्म विनयति यस्माद्दर्शनविनयो नवति तस्माद्दर्शनाहिनयो दर्शनविनय इति गाथार्थः ॥ ज्ञानविनयमाह ॥ नाणं सिकश नाणं, गुणेश नाणेण कुण किच्चा ॥ नाणी नवं न बं. धर, नाणविणी हवश् तम्हा ॥ ३ ॥ व्याख्या ॥ ज्ञानं शिक्ष्यत्यपूर्वं ज्ञानमादत्ते । झानं गुणयति गृहीतं सत्प्रत्यावर्त्तयति । ज्ञानेन करोति कृत्यानि संयमकृत्यानि । एवं झानी नवं कर्म न बनाति । प्राक्तनं च विनयति यस्माज्यानविनीतो ज्ञानेनापनीतकर्मा नवति तस्मादिति गाथार्थः ॥ चारित्रविनयमाह ॥ अहविहं कम्मचयं, जम्हा रित्तीकरे जयमाणो॥नवमन्नं च न बंधश्, चरित्तविणी हव तम्हा ॥५॥ व्याख्या ॥ अष्टविधमष्टप्रकारं कर्मचयं कर्मसंघातं प्रागबई यस्माधिक्तं करोति, तुतापादनेनापनयति । यतमानः क्रियायां यत्नपरः । तथा नवमन्यं च कर्मचयं न बनाति । यस्माच्चारित्रविनय इति, चारित्राद्विनयश्चारित्रविनयश्चारित्रेण विनीत. कर्मा नवति तस्मादिति गाथार्थः ॥ तपोविनयमाह ॥ अवणेश तवेण तमं, उवणे श्र सग्गमोरकमप्पाणं॥ तव विणयनियमई,तवोविणी हवश्तम्हा ॥५॥ व्याख्या॥ अपनयति तपसा तमोऽज्ञानमुपनयति च खर्ग मोदमात्मानं जीवम् । तपोविनयनिश्वयमतियस्मादेवंविधस्तपोविनीतो नवति तस्मादिति गाथार्थः ॥ उपचारविनयमाह॥ अह उवयारि पुण, सुविहो विणजे समास हो॥ पडिरूवजोगजुंजण, तहय अणासायणाविण ॥ ६ ॥ व्याख्या ॥ अथौपचारिकः पुनर्मिविधो विनयः समासतो जवति । वैविध्यमेवाह । प्रतिरूपयोगयोजनम् । तथानाशातनाविनय इति गाथासमासार्थः॥ व्यासार्थमाह ॥ पडिरूवो खलु विण, काश्वजोएश्वाश्माण सि॥ अह. चजबिहऽविहो, परूवणा तस्सिमा हो ॥ ७ ॥ प्रतिरूप उचितः खलु विनय स्त्रिविधः। काययोगे च वाचि मनसि कायिको वाचिको मानसिकश्च श्रष्टचतुर्विधद्विविध इत्यर्थ । कायिकोऽष्टविधः, वाचिकश्चतुर्विधः, मानसो छिविधः । प्ररूपणा तस्य कायिकाष्टविधादेरियं नवति वक्ष्यमाणलदणेति गाथार्थः ॥ कायिकमाह ॥ अनुष्य अंजलि, श्रासणदाणं अजिग्गहकिई अ॥ सुस्सूसणमणुगबण, संसाहण काय अठविहो ॥ ॥ व्याख्या ॥ श्रन्युबानमर्हस्य, अञ्जलिः प्रश्नादौ, श्रासनदानं पीठकाद्युपनयनमनिग्रहो गुरुनियोगकरणानिसंधिः, कृतिश्चेति कृतिकर्म वन्दनमित्यर्थः। शुश्रूषणं विधिवददूरासन्नतया सेवनं, अनुगमनमागतः प्रत्युजमनं, संसाधनं च गतोऽनुत्रजनं चाष्टविधः कायविनय इति गाथार्थः॥ वागादिविनयमाह ॥ हिश्रमियअफरुसवाई, अणुवाई नासिवा विण ॥ श्रकुसलचित्तनिरोहो, कुसलमण-दीरणा चेव ॥ नए व्याख्या॥ हितमितापरुषवागिति।हितवाग्घितंवक्ति परिणामसुन्दरं, मितवा
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003659 |
| Book Title | Agam 42 Mool 03 Dashvaikalik Sutra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Darbarilal Nyayatirth |
| Publisher | Manikchand Digambar Jain Granthamala Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 728 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik |
| File Size | 29 MB |